Tịnh Độ Đại Kinh Giải Diễn Nghĩa
Tập 217
Chủ giảng: Tịnh Không Pháp Sư
Chuyển ngữ: Hạnh Chơn
Biên tập: Minh Tâm
Thời gian: 10.12.2010
Địa điểm: Phật Đà Giáo Dục Hiệp Hội – Hongkong
Chư vị pháp sư, chư vị đồng học, mời ngồi xuống! Mời quý vị xem Đại Thừa Vô Lượng Thọ Kinh Giải, trang 268, hàng thứ tám. Pháp sư Tân La Nguyên Hiểu, bắt đầu học từ đây.
“Trong Tông Yếu của đại sư Tân La Nguyên Hiểu luận về tâm vô thượng bồ đề rằng: Thứ nhất tùy sự phát tâm, thứ hai thuận lý phát tâm. Lời nói tùy sự, phiền não vô số, nguyện đều đoạn tận. Thiện pháp vô lượng, nguyện tu tất cả. Chúng sanh vô biên, nguyện độ tất cả. Đối với ba việc này, quyết định kỳ nguyện”.
Chúng ta xem đoạn này trước, đây là thời nhà Đường, lúc này đại sư Nguyên Hiểu người Hàn quốc lưu học tại Trung quốc, là một lưu học sinh rất xuất sắc. Sau khi trở về Hàn quốc, trở thành nhất đại tổ sư. Tông Yếu là ngài viết về chú giải Kinh Vô Lượng Thọ, gọi là Tông Yếu, trong này ngài có giải thích về tâm vô thượng bồ đề. Ngài cũng nói về tùy sự phát tâm và thuận lý phát tâm, rất tượng tự với duyên sự bồ đề tâm và duyên lý bồ đề tâm mà ta đã đọc ở trước trong Vãng Sanh Yếu Tập, ý nghĩa gần giống nhau.
Lời nói tùy sự, ở trước nói về tứ hoằng thề nguyện. Ở đây ngài chỉ nói ba loại, chỉ nói ba câu, ý nghĩa tương tự với tứ hoằng thề nguyện.
Thứ nhất_tứ hoằng thề nguyện nói: “Phiền não vô tận thề nguyện đoạn”. Ở đây ngài nói: “Phiền não vô số, nguyện đoạn tận”. Do đây có thể biết, phát tâm bồ đề không thể không đoạn phiền não, vì sao vậy? Vì tâm bồ đề là tâm giác, phiền não là mê. Vì có phiền não, tâm giác không hiện ra được. Chúng ta biết tâm giác là chân tâm của chính mình, là bản tánh của chúng ta.
Các bậc thánh hiền nói với chúng ta: “Tánh người vốn thiện”, câu đầu tiên trong Tam Tự Kinh nói: “Nhân chi sơ, tánh bổn thiện”. Mê là bất thiện, giác là thiện. Bản thiện trong pháp đại thừa gọi là bổn giác, các bậc cổ đức gọi là bổn thiện. Trên thực tế bổn thiện và bổn giác cùng một cảnh giới, là một vấn đề.
Bây giờ chúng ta bất thiện, bất thiện là tập tánh. Do đó dạy học rất quan trọng, dạy học quan trọng nhất cũng chính là mục tiêu dạy học đầu tiên. Cổ nhân gọi là tông chỉ, chủ yếu, nghĩa là làm thế nào để duy trì bổn thiện mà không mê hoặc. Thứ hai là đã mê mất bổn tánh, làm sao giúp họ khôi phục bổn thiện, đây mới là mục tiêu thật sự của giáo dục. Ngày xưa dạy học, học sinh đọc sách chí tại thánh hiền. Thánh nhân nghĩa là giữ được bản thiện mà không biến chất, hiền nhân nhất định là từ bất thiện trở về bổn thiện, đây là hiền nhân, quân tử. Ngày xưa dạy học, quý vị xem họ lấy mục tiêu này, giống với trong đại thừa phiền não vô tận thề nguyện đoạn.
Thứ hai, “thiện pháp vô lượng, nguyện đều tu”. Thiện pháp là gì? Lợi ích chúng sanh đều là thiện pháp, trái lại lợi ích chính mình đều không phải thiện pháp. Điểm này trong giáo lý đại thừa nói rất rõ ràng, quý vị muốn hỏi vì sao, vì sao lợi ích chính mình không phải là thiện pháp? Chúng ta thử nghĩ xem học Phật pháp đại thừa là gì? Mục tiêu cuối cùng là gì? Là muốn thành Phật. Trong kinh điển đại thừa Đức Phật thường nói: “Tất cả chúng sanh vốn là Phật”, bây giờ không phải Phật, vì sao không phải Phật? Bây giờ mọi người vì mình, chính là phàm phu lục đạo, như vậy là sai. Vì sao nói vì mình là sai? Kinh Kim Cang người Trung quốc đều phải học, người không học Phật cũng thích đọc. Quý vị xem nửa bộ trước của Kinh Kim Cang nói về phá tứ tướng: “Vô ngã tướng, vô nhân tướng, vô chúng sanh tướng, vô thọ giả tướng”. Đầy đủ bốn tướng này là phàm phu lục đạo, không còn phân biệt chấp trước bốn tướng này là đi vào cửa Phật. Quý vị muốn hỏi vì sao? Vì bốn tướng là giả, không phải thật. Chấp trước là thật không chịu buông bỏ, đây gọi là mê. Mê gì? Tức là mê điều này, chúng ta không thể không biết như vậy.
Đoạn phiền não, cửa ải đầu tiên chính là buông bỏ thân kiến, nghĩa là phá bốn tướng. Ai phá được? Kinh Kim Cang nói một cách rõ ràng, Tu đà hoàn phá được, là tiểu thừa sơ quả. Đại thừa, như trong Kinh Hoa Nghiêm nói, thập tín Bồ Tát sơ tín vị. Sơ tín vị nghĩa là vừa nhập môn, giống như tiểu học vậy, lớp một tiểu học của Phật giáo đại thừa, đã phá được bốn tướng. Không phá được cửa ải này, là chưa vào lớp một, vẫn còn ở mẫu giáo, không phải đệ tử chính thức của Phật. Nhất định phải hiểu điều này. Phiền não không phá, thiện pháp không thể kiến lập. Phiền não chướng ngại thiện pháp, phá hoại thiện pháp, đạo lý là đây.