LÀM THẾ NÀO ĐỂ TRỞ THÀNH MỘT NGƯỜI TỐT CHÂN THẬT ĐÚNG NHƯ PHÁP
Người giảng: Thầy giáo Thái Lễ Húc
Tập 22
Xin chào các vị bằng hữu, chào mọi người!
Chúng ta vừa nói đến, người xưa cho dù học tập nghệ thuật hay nghệ năng đều không rời mục đích nâng cao đức tu dưỡng của chính mình. Cho nên trong “Luận Ngữ” có câu: “Để tâm chí vào đạo, giữ gìn đức hạnh, nương theo điều nhân, vui với lục nghệ”. Chúng ta học tập những nghệ thuật này, những tài năng này là để nâng cao đạo đức tu dưỡng của mình. Lúc nào cũng y theo điều nhân, dùng tâm nhân từ để sống với người, sau đó làm việc. Quy củ của việc làm người, xử sự đều lấy đức hạnh làm quy củ, dần dần có thể khế nhập luân thường đại đạo, thì chúng ta sẽ có thể thực hiện được một cách viên mãn.
Chúng ta lại xem chữ “nghệ” trong “lục nghệ”. Khi một người lúc nào cũng có lễ phép thì họ cũng luôn biết suy nghĩ cho người khác, có tâm nhân hậu.
Chúng ta học âm nhạc; âm nhạc cảm động người sâu nhất, cho nên nói: “Di phong dịch tục, mạt thiện ư nhạc”. Thường chúng ta nghe được một số ca khúc có sự hài hòa âm rất hay, vốn là tâm tình rất không tốt, đột nhiên yên bình trở lại. Cho nên, học âm nhạc không chỉ nung đúc chính mình, mà việc sáng tác nghệ thuật cũng là mong muốn có thể lợi ích cho người khác. Cho nên cũng là y theo tâm nhân từ, sau đó lại căn cứ vào đức hạnh để sáng tác âm nhạc, để cho mỗi người đều có thể làm một người đạo đức. Cho nên người xưa chế lễ tác nhạc, bởi vì âm nhạc cảm động người sâu nhất.
Vậy chúng ta hãy xem hiện nay “vui với lục nghệ” mà một số nhà sáng tác hiện nay có cái tâm thái như thế nào? Có nương theo điều nhân hay không? Hiện nay nương theo cái gì? Nương theo tiền, nương theo danh, nương theo lợi. Cho nên âm nhạc vốn có thể sản sinh ra sức mạnh giáo hóa lớn nhất thì hiện tại lại trở thành một nhân tố khiến cho nếp sống xã hội đọa lạc xuống nhanh nhất. Bạn xem, người xưa học nghệ thuật, động cơ của họ là thành tựu nếp sống cho xã hội, là muốn thành tựu đức hạnh cho người khác. Hiện nay mục tiêu đã không còn đúng nữa, cho nên kết quả cũng hoàn toàn khác.
Chúng ta hãy xem, có rất nhiều ca khúc mà ngôn từ và âm điệu của nó đều khiến nhân tâm vô cùng dao động. Cho nên người hiện nay nói: “Tôi mà có người thân hoặc là con cái được đi biểu diễn nghệ thuật thì sẽ rất quang vinh”, kỳ thực việc này đều phải xem lại. Việc mà chúng ta làm ảnh hưởng về sau như thế nào, đây mới là trọng điểm cần phải tư duy của việc làm người. Âm nhạc hiện tại đại bộ phận là sôi động, đại đa số là âm nhạc của Phương Tây, cho nên không phải hễ của Phương Tây thì bạn đều học theo. Phải lý trí. Chúng ta nghe những bản nhạc xưa của Trung Quốc thì tâm rất dễ dàng tịnh trở lại, bởi vì giữ gìn đức hạnh nương theo điều nhân và để tâm chí vào đạo. Bởi vì âm nhạc xưa là ngũ âm (cung, thương, chủy, giốc, vũ), mà Phương Tây thì có đến bảy âm (đồ, rê, mi, pha, sol, la, si). Có người nói: “Bạn xem người ta có đến bảy âm tiết, người ta tốt hơn của chúng ta”, có phải so sánh kiểu như vậy hay không? Cho nên con người mà không có sức phán đoán thì trắng đen không phân biệt rõ, tốt xấu cũng không phân biệt được. Bởi vì ngũ âm cung, thương, giốc, chủy, vũ tương ưng với ngũ tạng của bạn là gan, tim, tì, phổi, thận, lại tương ưng với việc trời đất cùng hòa hợp lại tạo thành ngũ hành là kim, mộc, thủy, hỏa, thổ, lại tương đối tương ứng với ngũ thường nhân, lễ, nghĩa, liêm, sĩ. Đây là ngũ thường quan trọng nhất của đời người.
Chúng ta ngày trước không hiểu văn hóa truyền thống, thường hay nghe nói nó có tinh thần bát đại tinh thâm, nhưng không có cảm nhận được nó bác đại tinh thâm ở chỗ nào, về sau dần dần thâm nhập Kinh điển, bạn không thể không bội phục. Bởi vì cung, thương, giốc, chủy, vũ đều toàn âm, cho nên nốt nhạc vô cùng ổn định, đều khiến cho lòng người bình tĩnh trở lại. Trong bảy âm Phương Tây đó có Fa, Si, đây gọi là bán âm, cho nên nếu ca khúc nào mà trong đó có càng nhiều nốt Fa và Si thì sau khi nghe xong tâm trạng của bạn sẽ như sóng dâng trào. Khi con người thường xuyên xao động dâng trào thì rất dễ làm việc theo cảm tình. Cho nên hiện nay thanh niên làm việc theo tình cảm rất nhiều, bởi vì họ ngày ngày đều nghe những loại nhạc tình ái này, lý trí của họ cũng sẽ rất khó xác lập. Chúng ta từ nhỏ đã nghe những ca khúc này, loại âm nhạc rất xao động thì sẽ khiến cho tâm trạng làm sao mà lý trí được.