Trì giới là gốc
Tịnh độ là nơi quay về
Quán tâm là trọng yếu
Bạn lành là chốn nương tựa
SA-DI THẬP GIỚI OAI NGHI LỤC YẾU
Tập 33
Chủ giảng: Pháp sư Định Hoằng
Thời gian: 30/11/2016
Địa điểm: Chùa Giác Nguyên, Thành phố Sán Vĩ
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Kính chào chư vị đại đức tỳ-kheo, chư vị sa-di, cư sĩ, chúc mọi người buổi chiều tốt lành! Mời để tay xuống.
Chúng ta tiếp tục xem môn oai nghi thứ sáu: “Lễ lạy.” Hôm nay chúng ta xem điều thứ năm:
“Không được lễ bái phi thời, nếu muốn lễ lúc phi thời thì phải đợi khi vắng người.”
Đây là nói lúc lễ bái phải chú ý chọn thời gian thích hợp, đừng “lễ bái phi thời”, trường hợp lễ bái phi thời, tức là lễ lạy ngoài thời gian khóa tụng sáng tối cùng đại chúng. Nếu bạn lễ lạy ở trong đại chúng thì cũng không phù hợp với quy củ của tăng chúng, tức là trái ngược tăng chế, nhất định phải đợi khi thanh vắng, không ảnh hưởng người khác, khi bạn lễ bái không khiến người khác động niệm thì lúc này mới được. Do đó bản thân muốn dụng công lễ Phật nhiều, tuy là việc tốt nhưng không được ảnh hưởng người khác, càng không được làm ra vẻ khoa trương thể hiện mình rất dụng công mà nhiễu loạn đại chúng. Nếu khi vắng người hoặc khi bản thân nhàn rỗi ở một mình thì việc này không chướng ngại, không vấn đề gì. Bạn ở trong liêu phòng của mình lạy đều được, nhưng ở trong đại điện, nơi cộng tu thì chúng ta phải chú ý không được nhiễu loạn chúng. Ví dụ chúng ta lên khóa tụng sáng, trước khi xếp thành hàng thì đứng ở vị trí của mình lạy Phật ba lạy trước, sau đó đứng xếp thành hàng đợi thầy chủ pháp vào đại điện. Ba lễ là mọi người đều cùng lễ, bạn không thể cứ ở đó lễ mãi được, như vậy gọi là lễ bái phi thời. Tiếp theo điều thứ sáu:
“Thầy lễ Phật không được đứng lễ ngang hàng với thầy, mà phải lễ sau thầy.”
Sa-di theo sư trưởng, khi sư trưởng lễ Phật, sa-di ở vị trí đệ tử thì không được cùng đứng lễ ngang hàng với sư trưởng, như vậy là mất đi thứ tự cao thấp trên dưới rồi. Phải đứng thế nào? Đứng lễ sau sư trưởng, tức là ở sau lưng sư trưởng, cũng đừng đứng quá gần, quá gần sẽ va vào sư trưởng, cách xa một chút, lễ Phật ở phía sau thầy thể hiện ra thứ tự cao thấp trên dưới. Tiếp theo điều thứ bảy:
“Thầy lạy người, không được lạy cùng thầy.”
Khi sư trưởng lễ lạy người, ví dụ gặp tiền bối hoặc thầy của sư trưởng, hoặc thượng tọa, hoặc đến tự viện bái kiến đại hòa thượng, phương trượng trụ trì ở đây v.v.. Khi sư trưởng lễ bái, chúng ta là bậc hậu bối không được ở sau sư trưởng cùng lễ bái, lễ Phật thì có thể cùng lễ ở sau thầy, lễ người thì sư trưởng lễ xong rồi, chúng ta phải được sự đồng ý của sư trưởng mới có thể lễ bái người. Nếu lễ cùng sư trưởng thì giống như bằng vai với sư trưởng rồi, cũng mất đi thứ tự cao thấp. Thứ tám:
“Ở trước thầy không được lễ bái với người ngang hàng.”
Ở trước mặt sư trưởng, chúng ta cũng không được cùng người ngang hàng lễ bái lẫn nhau. Vừa rồi nói, đối với những bậc thượng tọa, thầy của sư trưởng v.v. chúng ta đều không lễ bái, càng không được lễ bái người ngang hàng với mình. Ví dụ bạn thấy sa-di lớn tuổi hơn mình, hoặc nhìn thấy những tỳ-kheo khác v.v. cũng không được lễ bái ngay trước mặt sư trưởng, như vậy sẽ mất đi tâm cung kính tôn sư. Nếu nhận người lễ bái thì càng không được, nếu ở trước mặt thầy còn nhận sự lễ bái của người khác thì chứng tỏ bản thân rất ngạo mạn, đã mất đi quy tắc làm đệ tử rồi. Cổ đức nói: “Ở trước Phật được người lễ bái là rất không cát tường, càng huống hồ sa-di nhỏ tuổi đang ở vị trí học trò, khi được người lễ bái thì không được nhận lễ của người.” Nghĩa là ở trước Phật, người xuất gia chúng ta cũng không được nhận sự lễ bái của người, cho nên người khác muốn đảnh lễ chúng ta thì chúng ta phải bảo họ hướng về Phật lễ Phật một lễ, không được ở trước mặt Phật mà nhận lễ bái của người, đạo lý này giống nhau. Sa-di ở vị trí đệ tử, đi theo sư trưởng mà ở trước mặt sư trưởng nhận lễ của người, vậy cũng rất không cát tường. Vì sao không cát tường vậy? Chính là do dáng vẻ ngạo mạn, gọi là “ngạo mạn bị tổn hại, khiêm tốn được lợi ích”. Sách Thượng Thư của nhà Nho đều nói đạo lý này, nếu chúng ta có tâm hạnh ngạo mạn thì sẽ chiêu cảm tai họa, cho nên chúng ta cần giữ thái độ hạ thấp mình, bản thân phải khiêm tốn. Người đang ở vị trí đệ tử, là đệ tử thì phải có tướng của đệ tử, những oai nghi, lễ tiết này đều phải rất chú ý. Tiếp theo điều thứ chín: