Trì giới là gốc
Tịnh độ là nơi quay về
Quán tâm là trọng yếu
Bạn lành là chốn nương tựa
SA-DI THẬP GIỚI OAI NGHI LỤC YẾU
Tập 19
Chủ giảng: Pháp sư Định Hoằng
Thời gian: 19/7/2016
Địa điểm: Chùa Giác Nguyên, Thành phố Sán Vĩ
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Kính chào chư vị đại đức tỳ-kheo, chư vị sa-di, cư sĩ và các bậc thiện tri thức đang xem trực tiếp tôn kính, chúc mọi người buổi chiều tốt lành!
Mời mở sách đến điều giới thứ chín là “không ăn phi thời”:
“Thứ chín không ăn phi thời. Từ lúc minh tướng xuất hiện đến đúng giữa ngọ gọi là thời. Từ khi mặt trời hơi ngả bóng cho đến khi minh tướng của ngày hôm sau chưa xuất hiện gọi là phi thời. Phi thời mà ăn thì gọi là phá trai. Mỗi miếng nuốt xuống đều kết tội. Nếu dùng tương phi thời, thuốc hàm tiêu, thuốc trọn đời thì đều không phạm. Tương phi thời là nước trái cây, nước mật v.v. lóng trong không có cặn bã. Thuốc hàm tiêu là mật, đường, mạch nha, bơ, dầu cũng không có cặn bã. Thuốc trọn đời là gừng, quế, tiêu, mơ và tất cả thuốc viên, tất cả thuốc thang, tất cả thuốc bột. Mùi vị của nó chua, chát, đắng, cay, không dùng làm thức ăn, có lý do bị bệnh thì cho dùng suốt đời”.
Trước tiên chúng tôi giải thích hàm nghĩa của tiêu đề này. Không ăn phi thời cũng tức là thông thường nói quá ngọ không ăn, cách nói chính xác hơn phải là quá trưa không ăn, tức là thời điểm giữa trưa, qua một giây một phút rồi thì không được ăn nữa. Buổi sáng, hoặc trước giữa trưa thì món gì cũng có thể ăn được, ví dụ cháo buổi sáng, buổi trưa ăn cơm, mì, rau, bánh bao, sữa bò, kem v.v., những thứ này đều có thể ăn, nhưng sau khi qua giữa trưa rồi. Sang ngày thứ hai thì trước khi “minh tướng chưa xuất hiện”, khoảng thời gian này gọi là phi thời, thì không được ăn những thức ăn mà thông thường buổi sáng chúng ta có thể ăn nữa, trừ phi có lý do bị bệnh thì có thể uống tương phi thời, hoặc uống thuốc đến tận hình thọ, hoặc ở đây nói uống thuốc trọn đời, hoặc là thuốc 7 ngày. Thuốc 7 ngày ở đây cũng gọi là “thuốc hàm tiêu”, là ngậm ở trong miệng có thể tự tiêu hóa được. Chỗ này khi vào giải thích kinh văn thì chúng tôi sẽ giải thích tường tận.
Có người cho rằng quá ngọ không ăn, chữ ngọ này chính là giờ ngọ mà người Trung Quốc nói. Bởi vì giờ ngọ của người Trung Quốc là từ 11h đến 1h gọi là giờ ngọ. Điều này không chính xác, cho nên ở đây chính xác là chỉ thời điểm giữa trưa. Thời điểm giữa trưa của mỗi một ngày là mấy giờ mấy phút mấy giây, đều có thời giờ nhất định. Hiện nay có thể tra từ lịch thiên văn, hoặc trên trang web thì có thể tra được rất dễ dàng. Đài thiên văn đều có công bố thời điểm giữa trưa của mỗi ngày, mỗi một khu vực. Hiện nay đối với người trì ngọ như chúng ta mà nói thì rất thuận tiện. Nghĩa công ở đây của chúng ta không ngại thì cũng có thể, ví dụ mỗi tháng đem bảng thời điểm giữa trưa in ra treo lên bảng thông báo ở cửa trai đường để mọi người có thể nhìn thấy rõ. Thời điểm giữa trưa của bốn mùa trong một năm đều có thay đổi, đều có biên độ nhất định, nhưng thay đổi cũng không quá lớn, nhiều nhất cũng chỉ chênh lệch trong vòng 45 phút. Cho nên thông thường mà nói, nếu 11h30 bạn ăn xong thì đều có thể bảo đảm không vượt quá ngọ.
Như chúng ta hiện nay ở thành phố Sán Vĩ, thời điểm giữa trưa đều là sau 12h, vậy chúng ta thọ trai ăn từ 10h45 đến 11h30 kết thúc bữa trưa, thời gian như thế rất thoải mái, tuyệt đối không quá ngọ. Nếu quá thời điểm giữa trưa mà vẫn ăn những thời dược đó, nghĩa là những thức ăn vốn dĩ nên ăn vào buổi sáng mà chúng ta lại ăn sau giữa trưa thì sẽ phạm điều giới này, gọi là “ăn phi thời”. Điều giới này không những sa-di nhất định phải giữ, vì là một trong 10 giới sa-di, mà thức-xoa-ma-na, tỳ-kheo, tỳ-kheo-ni đều phải trì giữ điều giới luật này. Giới tỳ-kheo là ở điều 37 trong chương thứ ba, giới này ở tỳ-kheo-ni là điều thứ 23 trong chương thứ ba, thậm chí cư sĩ thọ bát quan trai giới cũng phải trì giữ điều giới này. Điều giới này gọi là “trai”.
Cho nên bát quan trai, chữ trai này là chỉ “không ăn phi thời”, bát quan là chỉ 8 điều giới, giống như 8 điều ở phía trước ở trong mười giới sa-di của chúng ta, điều thứ chín ở đây là thuộc về trai, cho nên phạm điều giới này gọi là “phá trai”, chỉ có điều giới thứ 10 thì cư sĩ có thể không cần trì giữ, chính là giới không cầm giữ tích trữ tiền bạc, nhưng 5 chúng xuất gia thì đều phải trì giữ.