Giám định Lão Pháp Sư Tịnh Không
Chủ giảng thầy Thái Lễ Húc
Giảng từ ngày 6/3/2005 đến ngày 13/03/2005 tại Tịnh Tông Học Hội Australia
TẬP 22
Kính thưa sư trưởng, kính thưa chư vị pháp sư, chư vị đồng tu, A Di Đà Phật!
Khi nãy chúng ta có nhắc tới, quan hệ cha con phải giữ chữ tín, mà chữ tín này có nghĩa là tín nghĩa, có bổn phận, có chức trách trong đó. Mặc dù bổn phận chức trách này tuy không hứa hẹn bằng lời, nhưng mà thường để ở trong lòng, lúc nào cũng không quên, lúc nào cũng nghĩ tới phải làm trọn chức trách của một người con hiếu thảo. Trong quan hệ thầy trò cũng như vậy, thầy cô phải giữ chữ tín, cũng hi vọng học sinh có thành tựu; học sinh thì nhớ mãi không quên ân đức của thầy cô.
Tiếp đó là quan hệ vua tôi, hiện nay là mối quan hệ giữa lãnh đạo và cấp dưới. Đương nhiên lời lãnh đạo nói ra nhất định phải giữ chữ tín, “vua không nói chơi”, nếu như lãnh đạo không giữ chữ tín thì tầm ảnh hưởng sẽ rất lớn. Thần dân, nhân viên đều không tin tưởng bội phục, sau cùng phong khí sẽ suy bại. Ngoài việc giữ chữ tín ra, người làm vua có bổn phận và đạo nghĩa của người làm vua, người làm thần tử có bổn phận và đạo nghĩa của người làm thần tử, nếu như vua không ra vua, tôi không ra tôi, cha không ra cha, con không ra con thì thiên hạ sẽ đại loạn. Người làm lãnh đạo nên có thái độ như thế nào? Nên có bổn phận như thế nào? Quan trọng nhất là phải làm gương cho dân chúng, phải nỗ lực hướng tới mang lại cuộc sống hạnh phúc cho nhân dân, tuyệt đối không coi hưởng thụ cá nhân làm mục tiêu.
Tại sao trong lời nói của Khổng Lão Phu Tử thường nhắc tới vua Nghiêu, Thuấn, Vũ, Thang, Văn Vũ Chu Công? Thường nhắc tới các bậc Thánh Vương thời đó, các hiện tượng xã hội thời đó, Phu tử luôn hướng tới thời đại đó. Chúng ta cũng có thể tìm hiểu từ trong lịch sử, tại sao các vị Thánh Vương này đáng để chúng ta học tập noi theo. Trong Sử có ghi chép rằng, có một hôm vua Nghiêu đi ngoài đường, nhìn thấy hai người dân phạm tội bị bắt, vua Nghiêu nhìn thấy thì trong lòng rất lo lắng: tại sao người dân của ta lại bị bắt, lại phạm pháp? Ngài mau chóng đi tới tìm hiểu sự việc. Sau khi hỏi mới biết là hai người này ăn trộm đồ. Vua Nghiêu liền hỏi: tại sao hai người lại ăn trộm đồ của người khác? Hai phạm nhân này trả lời: bởi vì đã lâu trời không đổ mưa, trong nhà chúng tôi đã không còn gì để ăn, bất đắc dĩ mới đi ăn trộm đồ của người khác. Vua Nghiêu nghe xong rất đau buồn, ngài nói với binh lính áp giải tù nhân: ngươi thả họ ra, đem ta nhốt lại. Mọi người lúc đó cảm thấy rất kinh ngạc, tại sao lại bắt nhà vua lại? Vua Nghiêu nói: ta phạm phải hai tội lớn, thứ nhất là bởi vì ta không có đức hạnh, cho nên mới chiêu cảm tới hạn hán; thứ hai là ta không dạy người dân của mình cho tốt nên họ mới đi ăn trộm đồ của người khác. Vua Nghiêu chân thành phản tỉnh sám hối, tâm chân thành của ngài đã khiến trời đất cảm động, ngay lập tức mây đen kéo đến đầy trời, rơi xuống nước cam lồ. Cảm ứng thực sự là không thể nghĩ bàn, “Chánh báo ra sao, y báo hiện ra thế ấy”.
Đặc biệt là nếu như chúng ta là chủ của gia đình, chủ của doanh nghiệp, là lãnh đạo của đất nước, lời nói hành vi của chúng ta có tầm ảnh hưởng rất lớn. Làm lãnh đạo phải làm gương để cho vạn dân học tập, vạn dân sùng bái, sau đó noi theo, như vậy thì lòng người sẽ xoay chuyển rất nhanh, lòng người thay đổi thì cảnh giới chiêu cảm tới cũng sẽ thay đổi; lòng người là thiện thì quốc thái dân an, lòng người là ác thì tai họa liên miên. Khi gia đình không tốt, công ty không tốt, ai phải chịu trách nhiệm lớn nhất? Lãnh đạo phải chịu trách nhiệm lớn nhất, bởi vì tầm ảnh hưởng của họ lớn nhất. Mà các bậc Thánh Vương sâu sắc hiểu được điểm này, cho nên lúc nào cũng phản tỉnh chính mình. Chậu rửa mặt cua vua Thành Thang có viết rằng “Ngày một mới, mỗi ngày mới, ngày ngày mới’, luôn nhắc nhở chính mình không được lười biếng, phải làm gương cho thần tử và nhân dân, vua Thành Thang cũng từng nói rằng “trăm họ có tội, tội đó do ta”. Ngài cảm thấy tất cả những gì không tốt thì ngài đều phải chịu trách nhiệm lớn nhất, bởi vì ngài là chủ của đất nước, việc giáo dục nhân dân đều do ngài thúc đẩy. Khi người làm lãnh đạo có thái độ phản tỉnh như vậy, có tâm yêu dân như vậy, tin tưởng rằng nhất định sẽ có được sự kính yêu của nhân dân, của nhân viên.
