TỊNH ĐỘ ĐẠI KINH GIẢI DIỄN NGHĨA
Tập 6
Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không
Thời gian: Ngày 10 tháng 04 năm 2010
Địa điểm: Hiệp hội giáo dục Phật-đà Hồng Kông
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Chư vị pháp sư, chư vị đồng học, xin mời ngồi! Mời xem Đại Thừa Vô Lượng Thọ Kinh Giải, trang thứ tư, hàng thứ bảy, đây là đoạn thứ hai, chúng ta vẫn đọc từ đầu.
“Ông Vương hội tập kinh, tuy có công lớn đối với Tịnh tông, nhưng trong bản hội tập có khá nhiều sai lầm. Bạch khuê có vết, hiền giả than tiếc. Đại sư Liên Trì nói: “Phần trước thì sao chép, phần sau lại tự viết, lấy bỏ chưa trọn vẹn. Cư sĩ Bành Thiệu Thăng chê là: “Rối rắm, sai sót, không hợp tôn chỉ của viên giáo”. Chúng ta xem đến chỗ này trước. Trong phần trước, tôi đã giới thiệu các phiên bản kinh Vô Lượng Thọ hiện đang được lưu thông, ngoài năm bản dịch gốc ra thì còn có bốn bản nữa, ba bản là hội tập, một bản là tiết hiệu, nhân tiện ở đây tôi xin giới thiệu qua. Ông Vương là Vương Long Thư, hay Vương Nhật Hưu, hội tập kinh Vô Lượng Thọ sớm nhất. Có thể thấy rằng đã có người chú ý đến vấn đề này từ lâu rồi, có rất nhiều phiên bản, nhưng nội dung khác biệt rất lớn. Nếu bảo đọc cả năm bản thì quả thật rất phiền phức; đọc một bản thì chẳng thấy những điều được nói trong bốn bản kia, trong bốn bản kia có rất nhiều kinh văn mà bản này không có, rất đáng tiếc, cho nên đây là một nhân tố quan trọng khiến những bản này được lưu thông rất ít. Cư sĩ Vương Long Thư là người thời Tống, phần trước đã giới thiệu rồi, trước tác của ông rất phong phú, ông niệm Phật thật sự có công phu, khi vãng sanh là đứng mà ra đi. Tịnh Độ Văn của ông vô cùng hay, cũng có thể dùng để học quốc văn. Trong phần trước, tôi đã giới thiệu với quý vị, Trúc Song Tùy Bút của đại sư Liên Trì, Linh Phong Tông Luận của đại sư Ngẫu Ích, Tịnh Độ Văn của cư sĩ Vương Long Thư cũng hết sức hay, văn tự hết sức hay, đều là những tác phẩm văn chương hay của các bậc đại đức trong Tịnh tông. Chúng ta học văn ngôn văn, xem những tác phẩm này như sách để học quốc văn thì rất tốt.
Sau khi bản hội tập của ông ra đời, được lưu thông rất rộng, bạn thấy Đại chánh tạng của Nhật Bản và Long tạng được biên tập dưới thời vua Càn Long đều cho nhập tạng bản này. Có thể đưa vào Đại tạng kinh, tức là được các vị đại đức thuở ấy chấp nhận. Thế nhưng bản của ông vẫn có sai lầm, sai sót chính là sai lầm, còn có những sai sót. “Bạch khuê có vết, hiền giả than tiếc”, hai câu này là lời xót xa, đáng tiếc là ông làm chưa viên mãn, còn có khuyết điểm. Đại sư Liên Trì cũng hết sức bội phục ông Vương, trong Di-đà Kinh Sớ Sao của đại sư Liên Trì, đây là một tác phẩm rất lớn, trong đó trích dẫn kinh văn của kinh Vô Lượng Thọ, hơn phân nửa là trích từ bản hội tập của cư sĩ Long Thư, đây cũng là sự khẳng định đối với bản hội tập này. Đương nhiên bản này chưa được tận thiện tận mỹ, cho nên đại sư Liên Trì cũng phê bình, nói bản này là “phần trước thì sao chép, phần sau lại tự viết, lấy bỏ chưa trọn vẹn”, hai câu này trong phần sau có giải thích. Ông Bành Thiệu Thăng có làm bản tiết hiệu, chẳng phải là hội tập, chỉ dùng bản của Khang Tăng Khải. Bản dịch của Khang Tăng Khải cũng không dễ đọc cho lắm, ông Bành đem chỉnh lý một lần nữa, soạn thành bản mới, bỏ đi những chỗ trúc trắc, khó hiểu, cho nên bản tiết hiệu này đọc lên rất lưu loát. Cũng xem như một bản kinh hay, nhưng không thể xem là bản hội tập, mà coi là bản tiết hiệu. Ông cũng phê bình bản hội tập của cư sĩ Long Thư, bảo là “rối rắm, sai sót, không hợp tôn chỉ của viên giáo”, cũng là nói bản hội tập của ông Vương chưa hoàn mỹ. Chẳng thể bảo ông Vương không có công lao gì, quả thật cũng không thể phủi sạch công lao của ông, nhưng chưa phải là bản hoàn mỹ, đây là một chuyện rất đáng tiếc.
Tiếp theo là lời giải thích của lão cư sĩ Hoàng Niệm Tổ. “Nay người viết”, đây là nói người cầm bút viết bản chú giải này, tức là lão cư sĩ Hoàng Niệm Tổ, “kính vâng theo các nhận định của cổ đức”, chúng ta hiện nay gọi là căn cứ theo cách nói của cổ đại đức, “trộm kể ra những khuyết điểm của ông Vương”, trộm kể ra là theo cách so sánh, cách nghĩ của riêng tôi, thì bản hội tập của cư sĩ Long Thư tối thiểu có ba chỗ sai sót. Điều thứ nhất: “Bản hội tập của ông Vương chỉ dựa trên bốn bản dịch, chưa có bản dịch thời Đường. Bản dịch thời Đường có tên là hội Vô Lượng Thọ Như Lai, trích từ kinh Đại Bảo Tích do đại sư Bồ-đề-lưu-chí dịch, kinh văn có nhiều chỗ sâu xa huyền diệu, tinh hoa quan trọng mà những bản dịch khác không có”. Những bản dịch khác là bốn bản dịch gốc kia, trong ấy không có, quả thật cư sĩ Long Thư cả đời chưa thấy bản hội Như Lai trong kinh Đại Bảo Tích. Từ chỗ này chúng ta mới hiểu vào thời xưa có được kinh sách đâu phải dễ, bởi vì thời đó kinh sách đều vẫn phải chép bằng tay. Cho nên, trong kinh sách truyền từ xưa có chữ sai là chuyện khó tránh khỏi, một bộ kinh phân lượng lớn như vậy, khó tránh khỏi việc chép thiếu một chữ, chép sai một chữ, hết sức khó tránh chuyện này. Bản dịch thời Đường, như lão cư sĩ Hoàng Niệm Tổ đã nói, có nhiều đoạn văn tự sâu xa huyền diệu, tinh hoa quan trọng mà ngài không thấy có trong bốn bản dịch kia, đương nhiên như vậy là bị sót mất rồi. Đây là chỗ không viên mãn thứ nhất, tức là ông Vương chưa đọc hết năm bản dịch gốc, đây là điều thứ nhất.
