THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Tập 92
Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không
Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore
Thời gian: 08/09/1999
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Chư vị đồng học, chào mọi người! Hôm qua giảng đến đoạn Phật khuyến khích chúng ta ở trong kinh điển: “Lực hành nhân từ, rộng tu các thiện, tiêu trừ tam chướng, thanh tịnh sáu căn, niệm Phật trì trai, tham thiền học đạo, vượt khỏi tam giới, thoát hẳn tứ sanh.” Mấy câu này có thể nói là đã đem tổng cương lĩnh giáo hóa chúng sanh của mười phương ba đời hết thảy chư Phật đều nói ra hết rồi. Tiếp theo, Phật lại dạy bảo chúng ta: “Tuyệt đối đừng buông lung tham sân si, hành giết trộm dâm”, chữ “tuyệt đối đừng” này là rất khẳng định, rất khẩn thiết, muôn vàn không thể tạo. Tham sân si là tam độc phiền não, Phật Bồ-tát khác biệt với phàm phu chính ở chỗ này. Chư Phật Bồ-tát đã đoạn tham sân si, chắc chắn không có hành vi giết trộm dâm, không những không có hành vi này, mà ý niệm cũng không có, đây chính là thánh nhân. Phàm phu thì ý niệm tham sân si, giết trộm dâm trước giờ chưa từng đoạn, chỉ là không có ngoại duyên nên nó không khởi hiện hành; vừa gặp được ngoại duyên thì nó lập tức khởi hiện hành. Đây là nguyên nhân phàm phu tu hành không thể chứng quả, không thể khai ngộ.
Đồng tu học Phật chúng ta có không ít người thường hay hỏi tôi làm thế nào mới có thể khế nhập cảnh giới của Phật Bồ-tát? Khế nhập là chứng đắc. Làm thế nào mới có thể khế nhập? Nhất định phải khai giải, giải mới có thể khế nhập. Giải và hành là một sự việc, giải ở trong hành, hành ở trong giải, liền khế nhập ngay. Nếu như chúng ta chỉ đơn thuần y theo những nghi qui mà Phật đã nói để làm thì không thể thâm giải nghĩa thú, vẫn là không thể khế nhập cảnh giới, việc này nhất định phải biết. Đại sư Thanh Lương đã nói rất hay trong huyền nghĩa của Hoa Nghiêm Sớ Sao: “Có giải không hành, tăng trưởng tà kiến. Có hành không giải, tăng trưởng vô minh”, đều không thể thành tựu. Cho nên, người chân thật biết dụng công, người công phu đắc lực nhất định là giải hành đều xem trọng, định tuệ cùng học; tuệ là giải, định là hành. Hai câu ở chỗ này, “tuyệt đối đừng buông lung tham sân si” là thuộc về giải môn, “đừng tạo giết trộm dâm” là thuộc về hành môn. Có hành không giải, cái hành đó là miễn cưỡng, không thể đạt đến cảnh giới của pháp vốn tự nhiên; có giải không hành, cái giải đó chắc chắn không thấu triệt, luôn không tránh khỏi sanh ra thiên kiến, lậu chấp, lậu là nông cạn, cho nên hai câu nói này quan trọng.
Chúng ta xem thấy xã hội hiện tại, không cần nhìn các nơi khác, mà hãy chuyên xem cửa Phật chúng ta, xem đạo tràng này của chính chúng ta, xung quanh chúng ta, những đồng tham đạo hữu này, có mấy người có thể dứt trừ tham sân si, có mấy người có thể không tạo giết trộm dâm? Chỉ là trên trình độ có khác biệt mà thôi. Những tập khí ý niệm sai lầm này của chúng ta vẫn chưa chân thật buông xuống, vậy thì đối với giải hành của chúng ta chắc chắn sanh ra chướng ngại. Trong kinh Phật nói với chúng ta, căn tánh tất cả chúng sanh có lợi căn, có độn căn, thường gọi là ba căn “thượng trung hạ”. Ba căn từ chỗ nào mà có? Chúng ta là thuộc về loại căn tánh nào? Thật ra mà nói, ba căn không phải nhất định, Phật không có pháp nhất định để nói. Bạn chịu buông xuống thì bạn thuộc về thượng căn; bạn có thể buông xuống một phần, còn có một phần không thể buông xuống thì bạn thuộc về trung căn; bạn hoàn toàn không thể buông xuống thì bạn thuộc về hạ căn, làm gì có nhất định? Hoàn toàn ở chính mình. Thân tâm thế giới, pháp thế xuất thế thảy đều buông xuống thì bạn chính là thượng thượng căn.
Do đây có thể biết, căn tánh cùng với việc đọc tụng, nghe pháp có quan hệ rất mật thiết. Kinh Đại thừa đọc được nhiều, nghe giảng nhiều thì dễ giác ngộ; hay nói cách khác, đem chúng ta từ hạ căn nâng đến trung căn, từ trung căn nâng đến thượng căn. Tổ sư đại đức dạy chúng ta khi đọc tụng phải biết “tùy văn nhập quán”; tùy theo văn tự của kinh điển, tùy theo tất cả pháp mà Thế Tôn nói, chính mình không hay không biết liền vào được cảnh giới, đây là nhập quán. Dùng lời hiện nay để nói, không hay không biết đã chuyển đổi cách nhìn, cách nghĩ của chính mình, đây chính là tùy văn nhập quán. Đọc lâu rồi, đọc nhiều rồi, nghe nhiều rồi, đây chính là nói về sức mạnh của huân tu. Sức mạnh huân tu rõ ràng nhất là “vì người diễn nói”, sức mạnh này rất lớn, hiệu quả rất là thù thắng; vì người khác giảng qua một lần, so với chính mình đọc mười lần, ấn tượng đều sâu sắc hơn. Cho nên, trong tứ vô ngại biện tài của chư Phật Bồ-tát có “nhạo thuyết vô ngại biện tài”, hoan hỷ giảng; chư Phật Bồ-tát chẳng qua là làm ra tấm gương tu học cho chúng ta, chúng ta cũng phải học đến hoan hỷ giảng thì mới có tiến bộ. Hoan hỷ hỏi, người khác không hỏi chúng ta, chúng ta hỏi ngược lại họ, có vậy thì trí tuệ, kiến giải của chính mình đều sẽ thêm lớn. Trí tuệ chân thật tăng thêm một phần thì bạn đối với thế duyên, bao gồm Phật duyên, bạn tự nhiên sẽ buông xuống một phần.