THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Tập 81

Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không

Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore

Thời gian: 16/08/1999

Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu

Chư vị đồng học, chào mọi người. Mời xem đoạn thứ 33:

Sở vị thiện nhân.

所謂善人。

Nếu là người thiện.

Đoạn này chỉ có một câu bốn chữ. Bắt đầu từ chỗ này đến “thần tiên khả ký” là nói về người thiện. Từ đoạn 33 đến 35, văn tự không dài, đều là nói về thiện báo, gieo nhân thiện nhất định được quả thiện. Phước báo của người thiện không những rất lớn, hơn nữa là chắc chắn không sai. Lịch sử trong và ngoài nước xưa nay chúng ta xem thấy, ở xã hội hiện nay chỉ cần lưu ý quan sát thì cũng có thể thấy rất rõ ràng, cho nên nhân duyên quả báo tơ hào không sai. Thiện báo như vậy, ác báo cũng như vậy, chỉ cần quan sát tỉ mỉ thì sẽ thấy, nhà Nho gọi là “không phải không báo, mà thời giờ chưa đến”. “Thời giờ chưa đến”, nó cũng có đạo lý, do trong đời quá khứ dư phước, dư ác. Đời này hành thiện nhưng chưa đạt được quả thiện là do ác nghiệp trong đời quá khứ quá nhiều, bởi ác báo mà ta thọ nhận chưa hết nên thiện báo không thể hiện tiền, đây là vì sao tu thiện mà chưa đạt được thiện quả. Còn tạo ác vẫn hưởng phước là do trong đời quá khứ họ tích phước nhiều, tích thiện nhiều, dư phước thiện của họ chưa báo hết, đời này làm ác, khi phước dư của họ hưởng hết rồi thì quả báo liền hiện tiền, đạo lý là như vậy. Người sơ ý qua loa, họ chỉ thấy trước mắt, cho nên có khi sanh ra cách nghĩ sai lầm rằng người làm ác hưởng phước, người hành thiện chịu khổ, thế là ý niệm đoạn ác tu thiện của họ không còn nữa. Đây là cách nhìn sai lầm, cách nghĩ sai lầm.

Trong chú giải có mấy câu nói rất hay, nói cho chúng ta một tổng nguyên tắc. Thế nào gọi là thiện? “Người thiện chân thật là trước tiên đối với đúng sai không lầm lẫn, nên trí dũng đều trọn đủ; cuối cùng đối với ta người hai bên đều quên mất, nên nhân thứ đều làm được”, hai câu nói này rất hay, đều nói đến thiện thế gian và thiện xuất thế gian. Cho nên văn tự của Cảm Ứng Thiên là của Đạo giáo, phần chú giải có nhà Nho, có nhà Đạo, có nhà Phật đều hòa hợp cùng nhau, vô cùng hiếm có, lời dạy của cổ thánh tiên hiền thảy đều ở trong đó. Một việc ưu lo nhất của cả đời Khổng lão phu tử chính là “học rồi mà không giảng, có lỗi mà không sửa”. Từ ưu tư của Phu tử, chúng ta có thể tự kiểm tra thấy, thánh nhân vì sao được gọi là thánh nhân? Phật Bồ-tát tại sao có thể tu thành Phật Bồ-tát? Hai sự việc này của Phu tử, nếu như chúng ta làm rõ ràng, làm sáng tỏ thì đáp án này bạn sẽ tìm ra được, một cái là dạy học, một cái là sửa lỗi. Giảng dạy là giải môn, sửa lỗi là hành môn; giải hành tương ưng, định tuệ đẳng học, vậy mới có thể trở thành đại thánh đại hiền, nhà Phật gọi là siêu phàm nhập thánh. Khổng lão phu tử cả đời dạy học, sửa lỗi, mỗi ngày đều sửa lỗi. Thích-ca Mâu-ni Phật cũng là như vậy, 49 năm mỗi ngày dạy học, mỗi ngày sửa lỗi, khuyên người sửa lỗi, đây là điều mà chúng ta cần phải học.

Ý nghĩa trong đây vô cùng sâu, vô cùng rộng, phàm phu không biết được chính mình có lỗi lầm. Chúng ta thử nghĩ, trong Phật pháp Đại thừa, đến Đẳng giác Bồ-tát vẫn còn đang sửa lỗi, chúng ta muốn hỏi Đẳng giác Bồ-tát có lỗi lầm gì? Họ còn một phẩm sanh tướng vô minh chưa phá, đây chính là lỗi lầm của họ. Đẳng giác Bồ-tát còn như vậy, chúng ta đâu có chuyện không có lỗi lầm! Cho nên, bạn có thể phát hiện lỗi lầm của bạn là bạn đã giác ngộ, đem lỗi lầm sửa trở lại, đây gọi là chân thật tu hành, đây chính là người thiện. Ở trong chú giải nói là “người thiện chân thật”, chân thật là thực chất, làm sao mới có thể gọi là người thiện? “Trước tiên đối với đúng sai không lầm lẫn”, đây là nói khởi đầu ở mức thấp nhất, họ có năng lực phân biệt đúng sai, họ có năng lực phân biệt tà chánh, họ có thể phá tà, hành chánh, cho nên “trí dũng đều trọn đủ”. Trí là có thể phân biệt, dũng là có lấy bỏ, lấy thiện bỏ ác, đây là người thiện. “Cuối cùng” là nói đến cảnh giới cao, cảnh giới cao thì nhà Phật gọi là “ta người hai bên đều quên mất”, trong kinh Kim Cang nói là phá bốn tướng: không tướng ta, không tướng người, không tướng chúng sanh, không tướng thọ giả, vậy thì tâm đại từ bi lưu lộ ra, đây chính là người đại thiện.

Từ trên tiêu chuẩn này mà nói, người đại thiện là Phật Bồ-tát, người tiểu thiện là hiền nhân quân tử của thế gian. Câu nói này chúng ta phải đặc biệt xem trọng, tại sao vậy? Ở trong kinh luận, Phật nói được rất nhiều, trong kinh thường nói “thiện nam tử, thiện nữ nhân”, các bạn đã đọc được quá nhiều. Chính chúng ta thử nghĩ, tâm hạnh của mình có phù hợp với tiêu chuẩn mà Phật nói ở trong kinh điển hay không? Khi chúng tôi nghiên cứu kinh giáo cũng đã từng nhắc qua với qúy vị, nhà Phật nói về “thiện nam tử, thiện nữ nhân” cũng có ba phẩm: thượng, trung, hạ. Hạ phẩm là nói tiêu chuẩn của thiện ở mức độ thấp nhất, chúng ta dùng Tịnh nghiệp tam phước để nói thì mọi người dễ hiểu, đây cũng là ý của Phật. “Hiếu dưỡng cha mẹ, phụng sự sư trưởng, từ tâm không giết, tu thập thiện nghiệp”, đây là thiện nam tử, thiện nữ nhân thuộc hạ phẩm ở trong nhà Phật; trung phẩm là “thọ trì tam quy, đầy đủ các giới, không phạm oai nghi”; thượng phẩm là “phát tâm Bồ-đề, tin sâu nhân quả, đọc tụng Đại thừa, khuyến tấn hành giả”. Chúng ta thử nghĩ xem chúng ta thuộc phẩm nào?