THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Tập 61
Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không
Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore
Thời gian: 24/07/1999
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Chư vị đồng học, chào mọi người! Câu thứ 22: “Căng cô tuất quả, kính lão hoài ấu.” (Thương xót con côi, giúp đỡ quả phụ, kính trọng người già, chăm lo trẻ nhỏ.)
Ở trong đoạn này, phần chú giải có trích dẫn một đoạn trong kinh Hoa Nghiêm, trong kinh Hoa Nghiêm nói: “Nguyện hết thảy chúng sanh phát tâm Bồ-đề, đầy đủ trí tuệ, vĩnh viễn giữ gìn thọ mạng không bị dứt mất. Nguyện hết thảy chúng sanh, đầy đủ pháp tu hành lìa già chết, hết thảy tai nạn, bệnh độc không hại đến mạng.” Đây là câu thứ 2; câu thứ 3 nói: “Nguyện hết thảy chúng sanh thành tựu đầy đủ thân không bệnh, không phiền não, thọ mạng tự tại, có thể tùy ý trụ thế.” Tiếp theo nói: “Nguyện hết thảy chúng sanh đạt được không già không bệnh, thọ mạng thường còn, dũng mãnh tinh tấn, nhập trí tuệ Phật.” Bốn nguyện này là điều mà tất cả chúng sanh thế gian chúng ta đều niệm niệm mong cầu. Có thể cầu được không? Đương nhiên có thể cầu được, vì nếu không cầu được thì Phật nhất định không nói những lời này. Nếu Phật nói ra những đạo lý mà chúng ta không hiểu, nói ra phương pháp mà chúng ta không làm được thì cách nói này của Phật là không khế cơ, còn gọi là nói lời thừa, làm sao có thể tương ưng với ngũ ngữ trong kinh Kim Cang nói? Do đây có thể biết, từng câu từng chữ trong kinh luận đều là điều mà năng lực chúng ta có thể lý giải, có thể thực hiện, đây mới được xem là lời dạy chân thật.
Trong câu thứ nhất, điều quan trọng nhất chính là “phát tâm Bồ-đề”; hay nói cách khác, bốn loại nguyện vọng đều là lấy tâm Bồ-đề làm căn bản. nếu không phát tâm Bồ-đề thì chúng ta muốn vãng sanh về thế giới Cực Lạc cũng không thể đi được. Kinh Vô Lượng Thọ khai thị rõ ràng cho chúng ta, vãng sanh thế giới Tây Phương Cực Lạc, điều kiện quan trọng nhất là phải “phát tâm Bồ-đề, nhất hướng chuyên niệm”, là tám chữ này. Niệm Phật đường của chúng ta ngày nay 24 giờ không gián đoạn, không phải 7 ngày hay 70 ngày, mà là trường kỳ, đây là “nhất hướng chuyên niệm” đã làm được. Nhưng nếu không phát tâm Bồ-đề thì vẫn không thể vãng sanh, cho dù một ngày 24 giờ không gián đoạn, niệm cả đời cũng không thể vãng sanh. Chúng ta không thể trách Phật, Phật nói rất rõ ràng, đã nói tám chữ, bạn chỉ mới làm được bốn chữ, làm được viên mãn đi nữa cũng chẳng qua là 50%, vẫn chưa đạt tiêu chuẩn. Có thể thấy phát tâm Bồ-đề quan trọng!
Tâm Bồ-đề là gì? Là tâm chân thật giác ngộ. Giác ngộ điều gì? Chân tướng vũ trụ nhân sinh đã rõ ràng, đã sáng tỏ. Chân tướng hình dáng ra sao? Trong kinh Kim Cang nói: “Phàm những gì có tướng đều là hư vọng”, “tất cả pháp hữu vi như mộng huyễn bọt bóng”, đây là chân tướng mà chư Phật Bồ-tát nhìn thấy. Nói rõ hơn một chút là tất cả mọi hiện tượng đều là nghiệp nhân quả báo; thiện nhân - thiện quả, ác nhân - ác báo, nhân quả tiếp nối, kéo dài không dứt, đây là chân tướng sự thật. Sâu thêm một tầng nữa, Phật nói với chúng ta: “Tất cả chúng sanh trong hư không pháp giới là cùng chung một thể sanh mạng”, đây là nói đến tầng sâu hơn, đều là nói chân tướng sự thật. Chân tướng sự thật hiểu rõ rồi thì gọi là tâm Bồ-đề. Sau khi hiểu rõ, điều quan trọng nhất là giúp mình cầu giải thoát, làm sao thoát khỏi lục đạo luân hồi, làm sao thoát khỏi thập pháp giới, giống như chư Phật Bồ-tát, sống trong nhất chân pháp giới bình đẳng. Đây mới là giác ngộ chân thật, đây là Bồ-đề chân thật, không những phải giúp bản thân mà còn phải giúp đỡ tất cả chúng sanh khổ nạn.
Người giác ngộ ở trong thế gian này, quý vị phải biết họ tương đối vất vả, không như các bạn tưởng tượng là người giác ngộ nhất định rất tự tại, rất vui sướng, sự thật hoàn toàn ngược lại với điều này. Người giác ngộ chịu đựng hết thảy sự oan khuất, chịu đựng hết thảy sự lăng nhục, chịu đựng hết thảy sự giày vò. Những oan khuất, lăng nhục, giày vò này từ đâu mà đến? Là từ bên chúng sanh bất giác mang đến, bạn phải có thể chịu đựng. Không những ở trong Phật pháp, trong pháp thế gian cũng là như vậy, “người tốt thì bị người ta ức hiếp”, lời này chẳng phải thường nói hay sao? Người tốt bị kẻ xấu ức hiếp, người tốt làm thế nào? Người tốt vẫn làm người tốt, người tốt tình nguyện bị ức hiếp, hơn nữa một chút cũng không oán giận, đó mới gọi là người tốt. Người tốt là người sáng tỏ, chung sống với những người không sáng tỏ này, người tốt còn phải giúp đỡ họ quay đầu, giúp đỡ họ giác ngộ, còn phải chịu đựng sự giày vò của họ, chịu đựng sự đổ oan của họ. Nếu không phải người giác ngộ chân thật thì không làm được! Chỉ có người giác ngộ chân thật thì tâm địa chân thành, thanh tịnh, bình đẳng, đại từ đại bi đều lưu lộ ra trong đời sống. Người mê hoặc điên đảo không nhìn ra được, ai có thể nhìn ra được? Phật Bồ-tát nhìn ra được, Phật Bồ-tát an ủi họ, Phật Bồ-tát trong âm thầm hộ trì họ, tự hành hóa tha, vì tất cả chúng sanh tiêu tai miễn nạn. Chúng ta phát tâm muốn làm người tốt, người tốt rất vất vả.