THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Tập 59
Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không
Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore
Thời gian: 22/07/1999
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Chư vị đồng học, chào mọi người! Chúng tôi giới thiệu Cảm Ứng Thiên với mọi người. Bài văn này không dài, chỉ có hơn một ngàn chữ, phân đoạn thì chúng tôi căn cứ theo Cảm Ứng Thiên Vựng Biên để giới thiệu. Hầu như mỗi câu đều có chú giải, dẫn chứng rất tường tận, đây là một bộ sách hay, rất khó được. Tôi mỗi lần báo cáo với quí vị, con số này chính là thứ tự được sắp xếp trong Vựng Biên. Kinh văn đoạn thứ 22: “Căng cô tuất quả, kính lão hoài ấu.” (Thương xót con côi, giúp đỡ quả phụ; kính trọng người già, chăm lo trẻ nhỏ.)
Tám chữ này trước đây khi tôi giới thiệu đã từng làm một sự phân chia, phần trước nói “chánh kỷ hóa nhân”, đây là hóa tha, trong hóa tha thì câu đầu tiên là nói tổng quát, “chánh kỷ hóa nhân” là là nói tổng quát, tiếp theo là liệt kê ra các khoa mục tường tận hơn. Đoạn thứ 22 này là hành nhân, cũng chính là nói làm sao thực hiện nhân từ, nhân ái. Ở trong đây trích dẫn việc thi hành trị nước của người xưa: “Nền chính trị của Văn vương, chẳng qua là thương xót những người cô quạnh không nơi nương tựa.” Ngôn ngữ rất đơn giản, thật sự phù hợp với yêu cầu của thời xưa là giản - yếu - tường – minh, bốn chữ này đã đem lý niệm, mục đích trị quốc của Chu Văn Vương hoàn toàn nói ra rồi. Thương xót những người già, trẻ nhỏ, con côi, quả phụ này, khiến họ có thể tránh được một số lo buồn khổ nạn, được an dưỡng tuổi già, đây là nền chính trị nhân từ. Làm người lãnh đạo của một quốc gia mà có thể thi hành nền chính trị nhân từ, đây chính là thánh vương. Từ đó suy ra, quan chức địa phương cũng phải biết đạo lý này, thúc đẩy nền chính trị nhân từ. Ở trong nhà Phật chúng ta, Thế Tôn dạy nhân sĩ tham gia công tác chính sự. Trong kinh Phật có một bộ kinh Nhân Vương Hộ Quốc, kinh này ở trong bộ Bát-nhã. Kinh Nhân Vương Hộ Quốc Bát-nhã Ba-la-mật, trước đây chúng tôi cũng đã từng giảng qua, giới thiệu qua. Quản lý đất nước, lãnh đạo quần chúng, việc cần phải làm là những việc nào? Phật cũng là thương xót, cứu tế những cô nhi quả phụ, già yếu, tàn tật không có người chăm sóc này, phải đặc biệt yêu thương hơn nữa, đặc biệt quan tâm đến họ. Hiện nay chúng ta gọi là sự nghiệp phúc lợi xã hội, sự nghiệp phúc lợi người già, mỗi quốc gia, mỗi khu vực đều đang rất nỗ lực thúc đẩy. Những điều đó đều được nói đến ở trong đoạn này.
Tiếp theo nói: “Chí của Phu tử cũng chẳng qua là muốn người già được sống yên ổn, trẻ nhỏ được chăm sóc.” Khổng phu tử là nhà giáo dục lớn của phương Đông chúng ta, ngài giáo dục gì vậy? Cũng là dạy người sự việc này. Do đây có thể biết, đại thánh đại hiền thế xuất thế gian đều dạy chúng ta sự việc này. Nhất là ở trong Phật pháp dạy nhân quả, chúng ta không tôn kính người già, không yêu thương người già, không chăm sóc người già, vậy thử hỏi xem, bản thân chúng ta tương lai có bị già hay không? Bản thân chúng ta khi già rất mong có người trẻ tuổi chăm sóc, được hầu hết mọi người tôn trọng. Phật thường dạy chúng ta ở trong kinh luận là “tin sâu nhân quả”, ý nghĩa của lời nói này rất sâu, rất rộng, chúng ta cần nên thể hội thật sâu. Cho nên, tôn trọng người khác chính là tôn trọng chính mình, yêu thương người khác chính là yêu thương chính mình, chăm sóc người khác chính là chăm sóc chính mình. Ở trong đây điều quan trọng nhất là tâm chân thành, đây chính là Bồ-tát đạo.
Ở trong kinh luận, Phật dạy Bồ-tát sáu cương lĩnh tu học, sáu nguyên tắc này, danh từ trong kinh Phật gọi là “sáu ba-la-mật.” Thông thường trong giảng kinh chỉ là đem sáu danh tướng này giới thiệu qua một chút là xong, khiến người nghe thấy tưởng đúng mà lại sai, giống như hiểu rồi, nhưng kỳ thực một chút cũng không hiểu. Sáu cương lĩnh này nói không hết, Thích-ca Mâu-ni Phật thuyết pháp 49 năm, mỗi ngày đều giảng. Do đây có thể biết, ý nghĩa của nó sâu rộng, điều quan trọng nhất là phải thực hiện. Thứ nhất là “bố thí”, đối với những người già không có người chăm sóc này, chúng ta phải đặc biệt quan tâm họ; quan tâm là bố thí, bố thí tâm yêu thương, bố thí tâm từ bi. Bố thí tâm yêu thương, bố thí tâm từ bi, bố thí tâm chân thành, bố thí tâm thanh tịnh, những loại bố thí này rất ít người nói đến. Chúng ta chỉ biết nhìn thấy họ không có quần áo mặc thì chúng ta mua mấy bộ quần áo tặng cho họ; họ không có gì ăn thì chúng ta tặng họ một ít lương thực. Không có cho tâm yêu thương chân thành, cho nên công đức này làm được không viên mãn; không những là không viên mãn, nói thật ra là không có công đức. Những việc mà họ làm là thuộc về phước đức, phước đức vẫn không phải phước đức viên mãn; ở trong phước đức viên mãn là có tâm yêu thương chân thành, bố thí chăm sóc, từ bi cứu tế chân thật.