THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Tập 183

Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không

Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore

Thời gian: Năm 2000

Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu

Chư vị đồng học, chào mọi người! Mời xem Cảm Ứng Thiên đoạn thứ 109:

Khinh mạn tiên linh, vi nghịch thượng mệnh.

輕慢先靈。違逆上命。

Khinh thường tổ tiên, trái lệnh bề trên.

Trong câu này, “tiên linh” là tổ tiên. Trong chú giải nói rất đơn giản mà rõ ràng, ngôn ngữ tuy đơn giản nhưng ý nghĩa vô cùng sâu xa. “Tiên linh là hương linh tổ tiên. Phàm là tẫn liệm không có lễ nghi, thọ tang không theo chế định, an táng không nhanh chóng, cúng tế không thành khẩn, thăm mộ chẳng siêng năng, nhà thờ không sạch sẽ, hương đèn không liên tục, những việc này đều là khinh thường.” Đây là nêu ra vài ví dụ. “Nước có nguồn, cây có gốc, làm người sao có thể quên? Nếu như với việc này mà có sai lầm, tôi thật không biết sao có thể như vậy!” Câu sau cùng này là vô cùng cảm thán. Những lời này ở trong văn hóa Trung Quốc là chính yếu, là nòng cốt, thế nhưng ở nước ngoài thì lại rất xem nhẹ, họ không có quan niệm này, cũng chính là nói họ không có quan niệm về hiếu đạo. “Hiếu, đễ, trung, tín”, trong quan niệm của họ là hết sức mờ nhạt, việc này hoàn toàn không tương đồng với văn hóa Trung Quốc, cho nên suy nghĩ cũng là tương phản. Nói Trung Quốc, chúng ta không thể nói người Trung Quốc thời nay, người Trung Quốc thời nay dường như dần bị nước ngoài đồng hóa rồi, trong quan niệm của người Trung Quốc ngày xưa thì nhìn mọi người đều là người tốt, tất cả việc đều là việc tốt. Thế nhưng trong quan niệm của nước ngoài thì tương phản 180 độ, người nước ngoài khởi tâm động niệm thì ai cũng là người xấu, không có việc gì là việc tốt, cho nên họ nhất định cần bạn đưa ra rất nhiều chứng minh bạn là người tốt, việc này không giống với Trung Quốc.

Cho nên, quan niệm căn bản này là ở tế tổ, yêu thương cha mẹ, thờ kính tổ tiên. Người nước ngoài đối với việc tế tổ của Trung Quốc thì họ hoài nghi không hiểu, thường hỏi rằng: “Tổ tiên đã mấy trăm năm, mấy ngàn năm rồi, bạn cũng chưa từng gặp mặt qua, vậy bạn cúng họ để làm gì? Họ lại không biết bạn, bạn cũng không biết họ.” Cho nên, họ cảm thấy rất ngạc nhiên. Nhưng mà người Trung Quốc uống nước nhớ nguồn, chúng ta có nguồn, có gốc. Nguồn gốc này là tổ tiên xa xưa từ mấy ngàn năm, mấy vạn năm, huyết mạch này của chúng ta từ đâu mà ra? Đối với việc này hết sức xem trọng. Có nên xem trọng hay không? Phải nên. Vì sao nói phải nên? Giống như một cái cây, bản thân chúng ta giống như chiếc lá trên cây, chúng ta phải tìm về gốc. Cái lá này từ đâu mà ra? Lá này là từ ngọn sinh ra, từ ngọn cây sinh ra. Ngọn cây từ đâu mà ra? Từ cành mà ra, từ trên cành mà lớn dần ra. Vậy cành lại từ đâu ra? Cành từ trên thân mà ra, thân từ trên gốc mà ra, gốc từ trên rễ mà ra, tìm về rễ! Sau đó mới biết cả cây lớn là một cái. Người nước ngoài không hiểu đạo lý này, cũng không hiểu phương pháp này.

Trong kinh giáo Đại thừa, Phật đã nói với chúng ta: Hết thảy chúng sanh trong hư không pháp giới cùng với chính mình là một thân. Cả cây lớn giống như là pháp thân, bản thân chúng ta giống như một cái lá ở trên cây đại thụ này mà thôi, cái lá này và cả cây lớn là một thể, không phải hai thể. Chúng ta gọi là cây lớn, còn trong nhà Phật thì gọi là pháp thân, “mười phương ba đời Phật cùng chung một pháp thân”, “một tâm một trí tuệ”, Phật đã tìm ra nguồn gốc. Trong kinh thường nói “triệt để nguồn pháp”. Hiểu rõ chân tướng của vũ trụ nhân sinh, biết được giữa người với người, giữa người với hết thảy chúng sanh là quan hệ gì, việc này trong tôn giáo khác có nói nhưng không có nói rõ ràng như vậy, không có nói tường tận như vậy. Học thuật thế gian cũng không đạt đến, cổ thánh tiên hiền của Trung Quốc cũng nói đến, tuy là nói đến gốc rễ nhưng mà không nói được rõ ràng, đối với thân và cành thì có thể nói là nói được tương đối rõ ràng, nhưng khi đi sâu hơn thì lại rất mơ hồ, Phật pháp nói được rõ ràng. Người Trung Quốc nói đến yêu thương người, còn Phật pháp thì nói đến hết thảy chúng sanh, không phải là một thế giới này của chúng ta, mà là tận hư không, khắp pháp giới, vô lượng vô biên thế giới, hết thảy chúng sanh với chúng ta là cùng một rễ, cùng một gốc. Rễ là gì? Là tâm mà trong Phật pháp nói. Gốc là gì? Gốc là thức mà Phật pháp nói. Trong kinh Hoa Nghiêm nói hết thảy chúng sanh trong hư không pháp giới là duy tâm sở hiện, duy thức sở biến, tâm và thức là gốc rễ.