THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Tập 182

Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không

Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore

Thời gian: Năm 2000

Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu

Chư vị đồng học, chào mọi người! Mời xem Cảm Ứng Thiên đoạn thứ 107:

Mỗi háo căng khoa, thường hành đố kỵ.

每好矜誇。常行妒忌。

Luôn thích khoe khoang, thường hay đố kỵ.

Trong chú giải dẫn dụng lời của cổ đức. “Lão tử nói: “Không tự nhận đúng nên sáng tỏ. Không tự khoe công nên có công. Không tự kiêu căng nên lâu dài.” Kinh Dịch chép: “Đạo của trời là hao tổn kẻ tự mãn mà lợi ích người khiêm hạ, đạo của đất là trở ngại kẻ tự mãn mà trợ giúp người khiêm hạ. Quỷ thần thường gây họa kẻ ngạo mạn mà ban phước người khiêm tốn. Khiêm cung nên vẻ vang, nhún nhường nên không ai có thể vượt qua, quân tử luôn như vậy! Đại Vũ không kiêu căng, không khoe công, luôn nói “hàng ngu phu ngu phụ ai nấy đều có tài năng hơn ta”. Thế nhưng, vua đục Long Môn, thông Y Khuyết, trời đất yên ổn, công lao trùm khắp muôn đời. Chu công không kiêu căng, không hẹp hòi, lại còn cần cù, khiêm hạ tiếp hiền sĩ, hơn nữa búa mẻ Đông chinh, cuối cùng giữ yên nhà Chu.” Đây là trích dẫn những sự tích từ cổ thư và người xưa để chứng minh. Phía sau là kết luận. “Vì thế nói: “Bậc đại thánh đại hiền chân chánh luôn nơm nớp lo sợ như gần tới vực sâu, như giẫm trên băng mỏng, dốc trọn hết tinh thần để thực hiện.” Đoạn này cũng là lỗi lầm thường hay phạm phải ở trong đời sống thường ngày. Bản thân chúng ta có hay không? Không thể không có, chỉ là có sự khác biệt ở trên mức độ mà thôi. Nếu như chân thật có thể tiêu trừ những thói hư tật xấu thì đức hạnh của chính mình liền có gốc rễ. Nếu trong tâm vẫn tỏ ra bất bình thì chúng ta nhất định phải biết ở trên đức hạnh đã không có rễ, không có gốc; hay nói cách khác, bất luận là cầu học hay tu đạo thì đều là chướng ngại nghiêm trọng. Tóm lại mà nói là chúng ta phải khiêm hư, cung kính. Từ trong khiêm kính mới có thể chân thật có thành tựu.

Phía sau có một đoạn nói đến đố kỵ. “Đố kỵ thì nam nữ đều có”, đây là thường tình của con người. Người nam thấy người khác có công danh thì đố kỵ, nhìn thấy người khác giàu sang cũng đố kỵ; địa vị mà gần với mình thì tâm đố kỵ cũng sinh ra, sợ người khác đẩy mình xuống; tài năng hơn mình cũng đố kỵ. Trong đây có tổng kết, đó đều là do tâm lượng quá nhỏ, “do lòng dạ nhỏ nhoi hẹp hòi mà ra”, chúng ta ngày nay nói là tâm lượng quá nhỏ, không thể bao dung người khác. Đây đều là do học chưa có nền tảng, học mà không được thọ dụng. Nếu học vấn chân thật có nền tảng, được thọ dụng thì sẽ giống như Phật nói, không những không có đố kỵ, không có ngạo mạn; mà sẽ khiêm hư và còn có thể tu tùy hỷ công đức, nhìn thấy người có tài năng cao hơn mình thì nhất định có thể nhường hiền, không có chuyện đi cạnh tranh. Bạn làm tốt hơn tôi thì tôi phải nên nhường cho bạn, chức vị đều nhường cho bạn. Vì sao vậy? Nhân dân được phước, xã hội được phước, có thể nghĩ cho chúng sanh, nghĩ cho xã hội, nghĩ cho nhân dân thì bạn sẽ nhường ngay. Đạo lý này chúng ta phải hiểu. Đây là đại đức, là đại thành tựu. Vì sao vậy? Thành tựu của người khác chính là thành tựu của chính mình. Bản thân ta không bằng người, nếu ở chức vị này mà không chịu nhường cho người khác thì là hại chúng sanh! Các bạn hãy nghĩ đến nhân quả, nhân quả chính là đọa địa ngục. Ta có thể nhường cho người khác, người khác làm tốt hơn ta, có thành tựu hơn ta thì đây là thành tựu của ta.

Ở trong nhà Phật, Ấn Tông và Lục tổ chính là một tấm gương rất tốt. Ấn Tông ở phương Nam là một cao tăng đại đức đương thời, đồ chúng tín ngưỡng ngài không biết bao nhiêu mà kể. Sau khi gặp được Lục tổ, ngài thế độ cho Lục tổ. Ấn Tông là thầy thế độ cho Lục tổ, ngài biết đại sư Lục tổ Huệ Năng có đức hạnh và tu trì cao hơn mình. Sau khi thế độ xong, ngài quay lại bái Lục tổ làm thầy, đem địa vị nhường cho Lục tổ, để đại sư Huệ Năng giáo hóa hết thảy chúng sanh ở phương Nam. Các bạn hãy nghĩ xem, thành tựu đó rốt cuộc là thành tựu của Huệ Năng hay là thành tựu của Ấn Tông? Thật ra mà nói, nhìn từ trên hình thức thì là thành tựu của đại sư Huệ Năng, nhìn từ trên thực chất thì là thành tựu của Ấn Tông, thành tựu của Ấn Tông quyết không thấp hơn Huệ Năng. Đây là đại đức, người thông thường không thể làm được, không phải là người có đức hạnh chân thật thì không làm được. Trong thế pháp thì chúng ta thấy thời xưa có Quản Trọng và Bào Thúc Nha, thành tựu của Quản Trọng kỳ thực là thành tựu của Bào Thúc Nha, nhường hiền, thành tựu, mà bản thân không tốn công sức, người khác làm thay mình, đây gọi là thành tựu chân thật. Cho nên, Phật dạy chúng ta tu “tùy hỷ công đức”, tùy hỷ công đức chính là đối trị những tất xấu này, ngạo mạn, đố kỵ. Trong xã hội hiện tại của chúng ta, bất luận trong thế pháp hay Phật pháp, vẫn luôn khư khư giữ lấy chức vị của mình, đến chết cũng không chịu nhường, đây là lỗi lầm của tuyệt đại đa số.