THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Tập 167

Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không

Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore

Thời gian: Năm 2000

Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu

Chư vị đồng học, chào mọi người! Chiều ngày hôm qua chúng tôi từ Toowoomba về lại nơi đây, đã nhận được bản fax của Tịnh tông Học hội Hoa Tạng - Đài Bắc, nói cho tôi biết tôi có một người bạn cũ tối hôm trước đã qua đời, ông năm nay có lẽ cũng hơn 80 tuổi, là một đồng hương thân cận nhất của tôi ở Đài Loan. Quê của chúng tôi đều ở trong thôn làng, sống ở nông thôn, làng của hai chúng tôi có thể nhìn thấy nhau, khoảng cách đại khái là 3-4 dặm đường, người Trung Quốc xưa gọi là 3-4 dặm, theo cách nói ngày nay thì đại khái chỉ khoảng chừng 2 km, cho nên bao nhiêu năm nay ở Đài Loan chúng tôi qua lại như huynh đệ, chăm lo lẫn nhau. Khi mới đến Đài Loan thì đồng hương, đồng học và bạn bè cũng không ít, những bạn thâm giao năm mươi mấy năm nay, hầu như là ba phần tư đều đã không còn nữa rồi. Con người nếu như không trải qua những sự việc như vậy thì sẽ không dễ gì nghiêm túc phản tỉnh. Như ngày hôm qua chúng ta đã nghe những gì tiên sinh Nguyệt Quế nói: “Đến khi già rồi, lúc sắp phải ra đi rồi, mới nghĩ đến cuộc đời này rốt cuộc đã làm được những gì?” Cũng chân thật biết nghĩ đến làm một chút việc tốt cho xã hội, muốn làm một số việc có ý nghĩa, thời thanh niên khỏe mạnh đều không nghĩ đến những việc này, đều lơ là cho qua; đến khi già rồi mới nghĩ đến thì tinh thần và thể lực đều đã suy yếu, đúng như câu nói: “Tâm có thừa mà sức chẳng đủ”, cho nên ông có cảm khái vô cùng.

Không những chúng ta thể hội được, chúng ta cũng có thể suy nghĩ đến, xưa nay trong và ngoài nước có biết bao nhiêu người đến cuối đời sám hối, lao tâm khổ trí dặn dò, phó thác cho người trẻ tuổi, dạy bảo thế hệ sau. Từ xưa đến nay, không ai không như vậy, nhưng những người trẻ tuổi thì chỉ nghe qua tai chứ không để ở trong tâm. Khi chúng tôi còn trẻ, gặp được những người lớn tuổi này, họ cũng dạy bảo và khuyên nhủ chúng tôi, chúng tôi nghe xong cũng gật đầu, cũng rất bội phục, nhưng không để những việc đó ở trong tâm, vậy thì càng khó áp dụng việc đó vào trong đời sống. Chúng ta hãy quan sát tỉ mỉ, từ xưa đến nay, những người có thành tựu đó, cuộc đời này họ sống có ý nghĩa, có giá trị, thực tế chính là họ có thể nghe và tin những gì thế hệ trước chân thành khuyên bảo, họ chịu tiếp nhận khuyên bảo, y giáo phụng hành, cho nên mới có thành tựu. Đến khi tuổi tác đã cao, người thân quyến thuộc, bằng hữu đều qua đời rồi, vào lúc này mới chân thật biết cảm thán vô hạn. Người tu học thành tựu trong pháp thế gian và xuất thế gian đều là lúc còn trẻ, trong nhà Phật chúng ta, chúng ta nhìn thấy các cao tăng đại đức xưa nay, hơn một nửa đều là thành tựu trước 30 tuổi, trong nhà Phật gọi là khai ngộ, tu hành chứng quả. Nhân vật điển hình là đại sư Lục tổ Huệ Năng của Thiền tông, ngài tiếp nhận y bát của Ngũ tổ, lúc đó ngài mới 24 tuổi, sau đó đã sống ẩn dật trong nhóm thợ săn hết 15 năm, đại khái là năm 40 tuổi thì ngài mới bước ra hoằng pháp lợi sanh. Mười lăm năm trong nhóm thợ săn là 15 năm chân tu, việc tu hành này đúng như điều gọi là: “Trọng thực chất, không trọng hình thức”, chúng ta phải sâu sắc thể hội, đại đức bên Giáo hạ cũng lại như vậy.

Hoàn cảnh đời sống của chúng ta ngày nay vượt hơn những đại đức xưa thật sự rất nhiều, nhưng thành tựu của chúng ta vĩnh viễn ở phía sau các ngài. Chúng ta không thể không cảnh giác, không thể không hiểu rõ, phải thế nào mới có thể làm ra sự đột phá? Các đại đức xưa nay trong Tông môn, Giáo hạ, Hiển giáo, Mật giáo, không ai không khuyên chúng ta phải phá hai chướng, hai chướng chính là kiến tư phiền não. Kiến hoặc thì cổ đại đức gọi là lý chướng, tư hoặc gọi là sự chướng, lý chướng thì tương đối dễ phá, sự chướng thì tương đối khó khăn. Tiểu thừa đem kiến tư phiền não kết hợp với tam giới, gọi là 88 phẩm kiến hoặc, 81 phẩm tư hoặc; cách nói của Đại thừa thì nhiều điều mục hơn, thế nhưng phải biết dù là Đại thừa hay Tiểu thừa thì cũng có thể giải quyết được. Tôi nhớ trước đây chúng ta đã từng thảo luận tỉ mỉ qua mấy lần, trong kiến hoặc thì nhất định phải rõ lý, lý sáng tỏ rồi thì chướng ngại liền đột phá, đột phá được rồi thì chính là “siêu phàm nhập thánh”, việc tu học của chúng ta chân thật là có thành tựu, chân thật đã nhập vào cảnh giới Phật. Đây là vừa mới nhập vào, ở trong pháp Tiểu thừa là chứng quả Tu-đà-hoàn, Đại thừa Viên giáo là Bồ-tát quả vị Sơ tín, trong kinh Hoa Nghiêm nói 51 giai vị, bạn đạt được Bồ-tát quả vị Sơ tín. Đây rốt cuộc là cảnh giới gì? Đó là không còn chấp trước thân này là ta, hay nói cách khác, đã nhìn thấu được “ta” và “cái của ta” rồi, đã buông xuống, vậy mới là giai vị này. Lợi ích thù thắng của nó tuy là không thể vượt qua lục đạo, thế nhưng vĩnh viễn không đọa tam đồ nữa.