THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN

Tập 158

Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không

Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore

Thời gian: Năm 2000

Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu

Chư vị đồng học, chào mọi người!

Mời xem Cảm Ứng Thiên đoạn thứ 83:

Kiến tha thất tiện, tiện thuyết tha quá. Kiến tha thể tướng bất cụ nhi tiếu chi. Kiến tha tài năng khả xưng nhi ức chi.

見他失便。便說他過。見他體相不具而笑之。見他才能可稱而抑之。

Thấy người khác sa cơ, liền nói lỗi lầm họ. Thấy người hình thể chẳng vẹn toàn mà cười nhạo. Thấy người có tài năng đáng khen lại chèn ép.

Trong phần chú giải của đoạn này nói rất hay, ý nghĩa của nó chính là nói, nếu dùng lời hiện nay để nói thì “thất tiện” nghĩa là lỗi lầm, hoặc giả là khi họ gặp chuyện thất bại, gặp phải hoàn cảnh khốn cùng, thông thường người thế gian vào lúc này hay nói ra đủ loại lỗi lầm của họ. Lỗi lầm có thể là có, nhưng đa số là chuyện bịa đặt, là chuyện phỏng đoán, suy tưởng, hoàn toàn không có căn cứ thật sự, gọi là chuyện tự tưởng tượng ra, rất dễ gây oan uổng cho người ta. Trong chú thích có mấy câu nói, lời này là chân thật: “Mọi việc trong thiên hạ, từ xưa đến nay đều bại thì dễ mà thành thì khó”, cho nên việc tốt lắm giày vò, thành tựu được là vô cùng khó khăn. Chúng ta tỉ mỉ mà quan sát xã hội này, thậm chí là tự mình tỉ mỉ suy nghĩ những việc gặp phải trong đời này, những việc có thể thành tựu, việc tốt, việc lợi ích xã hội, lợi ích chúng sanh, nhất định không phải là việc lợi ích bản thân, những việc tốt như vậy có thể thành tựu hay không? Cũng chưa chắc chắn. Chúng ta biết được vì sao, vì việc này cần phước báo của chúng sanh, bản thân chúng ta phát tâm phục vụ chúng sanh, làm một chút việc tốt cho chúng sanh, chúng sanh có phước báo hay không? Nếu không có phước báo thì phát tâm của chúng ta, hành vi của chúng ta rất dễ bị người khác phá hoại.

Hiện tại như vậy, trong quá khứ cũng là như vậy. Chúng ta nhìn thấy trong lịch sử, một thí dụ rõ ràng nhất trong lịch sử Trung Quốc, đó là Nhạc Phi thời Nam Tống tận trung báo quốc, ông đích thực là vì quốc gia, vì dân tộc, vì nhân dân, nhưng vẫn gặp phải Tần Cối hãm hại, vua Cao Tông ra lệnh giết ông. Có thể là trên lịch sử thì người đời sau vĩnh viễn tưởng nhớ ông, đương thời ông đã không được như chí hướng, đây là ví dụ điển hình rõ ràng nhất của việc tốt lắm giày vò. Do đây có thể biết, chúng ta muốn phát tâm thay xã hội, thay chúng sanh làm một chút việc tốt, nếu muốn không có chướng ngại thì thật sự không có việc này. Chướng ngại từ đâu mà đến vậy? Nếu không phải là nghiệp chướng của bản thân mình thì cũng là chúng sanh không có phước báo lớn như vậy, họ đáng bị nạn, đáng chịu tội, chư Phật Bồ-tát thị hiện cũng không cứu nổi họ. Sự việc giống như vậy, xưa nay trong và ngoài nước quá nhiều. Bậc chí sĩ nhân từ, có thể nói là bất kỳ thời đại nào, bất kỳ một địa phương nào cũng đều có, thường thì hơn phân nửa trong số họ đều không được như chí hướng, những người không được như chí hướng này ẩn cư trong rừng núi. Bạn xem, trong Nhị Thập Ngũ Sử của Trung Quốc, mỗi một bộ đều có phần Ẩn dật chí, trong phần này đều ghi chép về những ẩn cư có đạo đức, những người này có tài năng, họ không phải là không chịu bước ra để làm việc cho xã hội, đất nước, mà là không có cơ hội. Mới vừa xuất đầu lộ diện thì đã bị người khác áp chế, chướng duyên quá nhiều, bất đắc dĩ đành phải lui vào rừng núi, thậm chí còn có một số người xuất gia, có một số người tu đạo. Ở trong nhà Phật, trong các Đạo quán, người thông thường trong xã hội nói ở trong này có ngọa hổ tàng long. Thật vậy, đó không phải giả, tuy những người này chân thật có học vấn, có đạo đức nhưng họ không được như chí hướng. Họ chỉ có thể an phận giữ mình, họ biết tu tâm dưỡng tánh, đem đời sống tinh thần của bản thân không ngừng nâng cao lên, họ sẽ không làm càn làm bậy. Vì sao vậy? Vì họ không vì mình, họ vì chúng sanh, nếu có duyên thì giúp thiên hạ cùng thiện; không có duyên thì riêng thân mình thiện, đây là thông thường chúng ta quan sát thấy.

Như trong cuộc đời tôi, 50 năm qua đã từng gặp phải, kinh nghiệm của tôi cũng chẳng thể nào khác như vậy! Những người thân cận với tôi thời gian lâu một chút thì đều biết, nếu tôi không gặp được quán trưởng Hàn thì cuộc đời này của tôi sẽ không có gì đáng để nói nữa, cũng chỉ có thể ẩn cư mà thôi. Chính mình tu dưỡng bản thân, nhưng đối với xã hội, đối với Phật giáo thì không thể có sự cống hiến, chướng duyên quá nhiều quá nhiều, may gặp được một vị hộ pháp đắc lực. Sau khi quán trưởng Hàn vãng sanh, chướng ngại của chúng tôi liền đến, nếu như không tiếp tục gặp được sự hộ trì của cư sĩ Lý Mộc Nguyên thì chúng tôi cũng không thể làm được gì. Cho nên tôi thường nói, hết thảy công việc trong Phật pháp mà chúng tôi làm cho xã hội, có phải là công lao của chính chúng tôi hay không? Không có, công lao là của ai? Người hộ pháp, đây là tôi thường nói, công đức hộ pháp vượt hơn công đức hoằng pháp không biết bao nhiêu lần. Những bậc long tượng trong hoằng pháp, tôi tin rằng có rất nhiều, thế nhưng những người này không có người có đủ lực hộ trì, nên đức hạnh năng lực của họ cũng hết đường xoay trở, không thể phát huy. Tôi sâu sắc tin tưởng, người có năng lực và trí tuệ vượt hơn tôi rất nhiều, đáng tiếc là không gặp được người hộ trì đắc lực. Cho nên, khi tôi đến mỗi một nơi đều khuyên bảo tứ chúng đồng tu phải biết hộ pháp. Phật pháp có thể thường trụ ở thế gian này hay không, có thể lợi ích quảng đại quần chúng hay không hoàn toàn là ở hộ pháp. Người hoằng pháp có năng lực thế nào hơn nữa, có đức hạnh, có học vấn, có trí tuệ thế nào hơn nữa, nếu không có một người hộ pháp đắc lực thì họ cũng chỉ là một người rất bình thường mà thôi, không có tiếng tăm gì, không ai biết đến họ.