THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Tập 103
Chủ giảng: Lão pháp sư Tịnh Không
Địa điểm: Tịnh tông Học hội Singapore
Thời gian: 04/10/1999
Việt dịch: Ban biên dịch Pháp Âm Tuyên Lưu
Chư vị đồng học xin, chào mọi người! Trong Cảm Ứng Thiên, kinh văn nói về ác báo rất dài. Bảy đoạn nhỏ phía trước là nói đại ác căn bản, cũng chính là nói nguồn gốc của vạn ác: “Phi nghĩa nhi động, bội lí nhi hành; dĩ ác vi năng, nhẫn tác tàn hại; âm tặc lương thiện, ám vũ quân thân; mạn kì tiên sinh, bạn kì sở sự; cuống chư vô thức, báng chư đồng học; hư vu trá nguỵ, công kiết tông thân; cương cường bất nhân, ngận lệ tự dụng.” (Khởi niệm phi nghĩa, làm việc trái lý; lấy việc ác cho là tài năng, nhẫn tâm làm việc tàn hại; lén hại người lương thiện, ngầm khinh lãnh đạo và cha mẹ; khinh mạn thầy dạy, lừa gạt cấp trên; lừa người không hiểu biết, chê bai bạn đồng học; bịa đặt dối trá, công kích thân thuộc; cương cường không nhân từ, bạo ngược cho mình đúng.)
Đến chỗ này, tổng cộng có bảy đoạn nhỏ, chúng ta phải thường cảnh giác. Bảy sự việc này, nếu như chúng ta tỉ mỉ mà phản tỉnh, mà tư duy, chúng ta đều đã phạm, chỉ là mức độ phạm có cạn sâu khác nhau, phạm vi ảnh hưởng có rộng hẹp không như nhau, đương nhiên kết tội quả báo cũng không như nhau. Tóm lại mà nói, đây là ác nghiệp, do ác nghiệp mới chiêu cảm đến thiên tai nhân họa, đủ loại quả báo bất thiện. Nếu như chúng ta không thể phản tỉnh kiểm điểm thật kỹ, sửa lỗi làm mới từ trên căn bản thì không những đạo nghiệp của chúng ta không thể thành tựu, mà e rằng thân người cũng không giữ được, phước báo nhân gian thì càng không cần phải nói. Đây là điều mà người học Phật trước tiên cần phải giác ngộ. Đoạn văn này chúng ta vẫn chưa giảng xong, hôm nay chúng ta xem tiếp đoạn nhỏ thứ sáu:
Hư vu trá ngụy, công kiết tông thân.
虛誣詐偽。攻訐宗親。
Bịa đặt dối trá, công kích thân thuộc.
“Hư” là bịa đặt, không có căn cứ xác thực mà đã tùy tiện bàn luận. “Trá ngụy”, trong chú giải nói là “dùng quỷ kế lừa người thì gọi là trá”, âm mưu quỷ kế, lừa gạt người khác. “Làm giả bộ để gạt đời” thì gọi là ngụy, là hư ngụy. Làm người có thái độ như vậy, tâm thái như vậy, hay nói cách khác là không có chút thành ý nào. Hiện tại đích thực như vậy, không chỉ đối với xã hội, đối với đại chúng không có chút thành ý nào, mà đối với vợ con và cha mẹ của mình cũng không có chút thành ý; lại nói thêm nữa là cũng không thành ý đối với chính bản thân họ. Hiện tại là xã hội như vậy thì sao mà không gặp nạn?
Chúng ta muốn hỏi tại vì sao có loại tình hình này? Tại vì sao có sự việc như vậy? Truy đến cội nguồn là chúng ta đã vứt bỏ đi giáo dục của thánh hiền, cho nên mới rơi vào tình cảnh này. Chúng ta may mắn được tiếp nhận một phần nhỏ của giáo dục thánh hiền, chúng ta đối với đạo lý của thiện ác, nhân quả của thiện ác có thể hiểu rõ một chút, dần có được chút năng lực phân biệt. Thế nhưng mà năng lực này của chúng ta vẫn chưa đủ, thế gian có rất nhiều sự việc tưởng đúng mà lại sai, nhất là giống như những người ác nói ở chỗ này, tâm địa bất thiện, diện mạo hư ngụy, chúng ta rất khó nhìn ra, hư tình giả ý. Ngay đến người thân thuộc mà họ còn công kích bới móc, còn bôi nhọ, huống hồ người ngoài? Chúng ta ở trong xã hội gặp những sự việc này có thể trách người sao? Không thể. Tỉ mỉ mà quán sát, họ làm được không tệ. Tại vì sao không tệ? Tùy thuận phiền não tập khí từ vô lượng kiếp đến nay của họ. “Đời trước không tốt”, cha mẹ không dạy họ, người lớn không dạy họ, thầy giáo không dạy họ, họ không phải bậc thánh hiền trời sanh, cho nên họ làm ác là lẽ đương nhiên. Nếu họ không làm ác thì họ chính là Phật Bồ-tát tái lai, không phải là phàm phu. Người phàm thì đâu có lý nào không làm ác? Chúng ta có thể từ góc độ này mà quán sát thì tâm của chúng ta liền bình ngay, tâm bình khí hòa, trong đây liền sanh trí tuệ, vậy mới thấy được rõ ràng chân tướng sự thật.
Làm thế nào cứu vãn những chúng sanh khổ nạn này? Vẫn là một phương pháp cũ, toàn tâm toàn lực đề xướng giáo dục thánh hiền, đề xướng giáo dục Phật-đà. Cho dù có một số phê bình ác ý, chống lại, bôi nhọ cũng không hề gì. Vì sao vậy? Họ vô tri, họ đáng thương. Nếu như họ chân thật tường tận rồi thì tự nhiên họ liền sám hối, họ liền quay đầu. Cho nên chúng ta đối với người không rõ lý, người vô tri, lấy thế pháp mà xem thì phải lượng thứ họ, không nên trách cứ họ; dùng cách nhìn của Phật Bồ-tát thì phải thương xót họ, phải cứu họ. Hiện tại bạn đi cứu giúp họ, có những phương thức họ không thể tiếp nhận, đó là do thiện căn phước đức của họ chưa đạt đến, cho nên cần phải dùng phương tiện khéo léo, trước tiên phải bao dung, phải khoan dung. Đời này không cứu được thì đời sau; đời sau không cứu được thì đời sau nữa. Phật độ chúng sanh là trước sau không bỏ người nào, lúc nào họ chịu quay đầu thì đến lúc đó sẽ giúp đỡ họ; nếu không thể quay đầu thì đứng ở bên cạnh nhìn. Chân thật là nhìn họ tạo nghiệp, nhìn họ đọa lạc, nhìn họ đọa địa ngục, nhìn họ chịu vô số khổ, vì sao vậy? Bạn nói thiện ngôn thiện ngữ với họ, họ nghe không lọt tai, họ không tin tưởng, họ không thể tiếp nhận, họ có phân biệt chấp trước kiên cố. Không phải Phật Bồ-tát không giúp đỡ họ, mà do chấp trước kiên cố đó của họ quá mạnh, không nghe được lời thiện, không thấy được việc thiện chân thật. Vì sao vậy? Tâm của họ là hư vọng, cái họ thấy được cũng là hư vọng, cho nên chân thành là việc quan trọng nhất.