Kính thưa Thầy và các Thầy Cô!
Chúng con xin phép chia sẻ một số nội dung chính mà chúng con ghi chép trong bài Thầy Vọng Tây giảng từ 4h50’ đến 6h00’, sáng thứ Bảy, ngày 19/07/2025.
****************************
PHẬT HỌC THƯỜNG THỨC
BÀI 137
MẠNG NGƯỜI CHỈ TRONG HƠI THỞ
Sinh mạng của con người rất ngắn ngủi, trên Kinh điển Phật thường nhắc chúng ta nhiều lần: “Mạng người chỉ trong hơi thở”. Chúng ta thở ra mà không hít vào hay hít vào mà không thở ra thì đã qua đời khác. Cho nên, chúng ta không nên cho rằng mình vẫn còn có thể sống mấy mươi năm nữa. Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng mình còn mấy mươi năm tuổi thọ, thế nhưng đây là cách nghĩ sai lầm! Chúng ta cho rằng mình sẽ sống lâu nên chúng ta thường phóng túng, tuỳ tiện. Những người sắp chết thường nói rất ngắn gọn, trọng yếu, nếu chúng ta nghĩ rằng mình sắp hết thời gian thì chúng ta sẽ làm mọi sự, mọi việc một cách tinh gọn, thiết yếu.
Hòa Thượng nói: “Chúng ta nghĩ rằng chúng ta còn thời gian mấy mươi năm, đây là chúng ta đang nằm mộng, vọng tưởng. Người chân thật thông minh, có trí tuệ họ chủ nắm giữ từng sát-na ở ngay trước mặt, nắm lấy khoảnh khắc ngắn ngủi đó để làm những việc cần làm, nhất định không vì những chướng ngại nhỏ mà bỏ đi việc tu hành, bỏ đi việc tích công, bồi đức. Người không nắm lấy cơ hội tu hành, tích công bồi đức là người ngu muội nhất thế gian!”. “Sát-na” là từng khoảnh khắc ngắn ngủi. Chúng ta luôn chểnh mảng, lười biếng không nắm lấy khoảnh khắc ngay trước mặt, khi thời gian không còn thì chúng ta muốn làm cũng không kịp. Hòa Thượng thường nhắc chúng ta: “Khi hơi ấm còn trong tay, khi linh hồn còn ở trong thân tứ đại thì hãy mau mau làm việc tốt”.
Người thế gian cũng thường nói: “Một tấc thời gian mua được một tấc vàng nhưng một tấc vàng không mua được một tấc thời gian”. Chúng ta đã nghe câu nói này nhiều lần nhưng chúng ta không có sự phản tỉnh, khi chúng ta gặp bệnh khổ hay khi gặp khó khăn trong việc thở thì chúng ta mới phản tỉnh. Lúc này thì như Hòa Thượng thường nói đã: “Không còn kịp!”. Chúng ta phải tranh thủ, nắm bắt thời gian để tích công bồi đức.
Sáng nay, một số người nhắn tin cho tôi xin nghỉ học để hỗ trợ trại hè ở Nghệ An nên số lượng người học qua Zoom hôm nay giảm khá nhiều. Nhiều người rất dư thừa thời gian nhưng chúng ta không đủ thời gian làm những việc cần làm, những việc lợi ích cho chúng sanh. Nếu buổi sáng, chúng ta dạy từ 3 giờ thì tính đến 7 giờ sáng, chúng ta đã có thêm 4 giờ làm việc, học tập. Nếu từ 5 giờ chiều đến 9 giờ tối, chúng ta tiếp tục học tập thì chúng ta có thêm 4 giờ, vậy một ngày chúng ta có 16 giờ học tập, làm việc. Từ lâu, tôi đã có thời gian làm việc nhiều gấp đôi mọi người. Chúng ta đã cùng nhau học tập hơn 2000 giờ, mỗi ngày tôi đều làm việc 16 giờ, chúng ta chưa phải là người thông minh, trí tuệ nhưng chúng ta biết nghe lời dạy bảo của Hòa Thượng và cố gắng làm theo. Chúng ta đều phải đang cố gắng, nỗ lực để làm mà khi làm chúng ta chưa đạt tới trạng thái tự tại, hoan hỷ.
Trong “Kinh Thủ Lăng Nghiêm”, Thích Ca Mâu Ni Phật hỏi mọi người, mạng người kéo dài bao lâu, có người nói mạng người dài 100 năm, có người nói mạng người dài 80 năm, sau đó, Phật đưa ra đáp án là: “Mạng người chỉ dài bằng một hơi thở”. Nếu chúng ta biết thời gian của sinh mạng là ngắn ngủi thì chúng ta sẽ biết trân trọng thời gian sống từ đó tích cực tu hành, tích cực tích công, bồi đức. Hòa Thượng nói: “Nếu chúng ta cho rằng mình còn nhiều thời gian nên chúng ta chểnh mảng trong việc tu hành, gặp một chút chướng ngại thì bỏ việc tu hành, tích công bồi đức thì chúng ta là người không có trí tuệ”.
Hòa Thượng nói: “Có một học sinh đến thăm tôi, năm tới anh tốt nghiệp, cha mẹ anh đưa ra những lời khuyên khác nhau nên anh không biết nên đi con đường nào. Tôi nói: “Bạn hãy xem, xưa nay, thế gian và xuất thế gian, những người có thành tựu thì nhất định là những người có một mục tiêu, một phương hướng, cả cuộc đời họ chỉ theo phương hướng, mục tiêu đó”. Chúng ta nỗ lực theo một phương hướng, một mục tiêu thì chúng ta nhất định sẽ thành công; hơn nữa là chúng ta phải hiểu được tuỳ duyên, nhất định không được miễn cưỡng”.
Chúng ta phải tích cực, nỗ lực theo một mục tiêu, phương hướng trong nhiều năm. Mấy mươi năm nay, tôi chỉ nghe và làm theo lời Hòa Thượng giảng, cho dù tôi làm chưa tốt nhưng tôi vẫn miệt mài làm. Chúng ta làm một việc trong một vài năm thì mọi người chưa tin nhưng nếu chúng ta miệt mài làm trong nhiều chục năm thì mọi người sẽ tin. Khi tôi dịch đĩa của Hòa Thượng, tôi có cái nhìn khái quát về cuộc đời hơn 90 năm của Ngài, trong quá trình này, tôi đã quán sát xem những điều Ngài làm có nhất quán không, cả cuộc đời Ngài có an lạc, an vui, tự tại hay không. Hòa Thượng không quản tiền, không quản việc, không quản người nhưng cuộc sống của Ngài luôn an vui, tự tại.