Kính thưa Thầy và các Thầy Cô!
Chúng con xin phép chia sẻ một số nội dung chính mà chúng con ghi chép trong bài Thầy Vọng Tây giảng từ 4h50’ đến 6h00’ sáng Chủ nhật ngày 27/03/2022.
****************************
NỘI DUNG HỌC TẬP ĐỀ TÀI 836
“ĐẠO NGHĨA XUẤT PHÁT TỪ TỰ NHIÊN, XUẤT PHÁT TỪ NỘI TÂM”
Hòa Thượng nhắc chúng ta: “Đạo nghĩa giữa người và người phải xuất phát từ tự nhiên, phải xuất phát từ nội tâm chân thật”. Thí dụ con lo cho Cha, Thầy lo cho trò là đạo nghĩa xuất phát từ tự nhiên. Tôi nói đến Cha con, Thầy trò mà không nhắc đến vợ chồng bởi vì đôi khi vợ chồng cũng chưa hẳn được như vậy.
Hòa Thượng nói: “Xã hội ngày nay, giá trị của con người không còn nữa, quan hệ giữa người và người chỉ là lợi và hại, có lợi thì đến với nhau, không lợi thì chia tay. Người ngày nay không giống như người ngày xưa. Người xưa thì chất phác, người xưa quan hệ giữa người và người chỉ có đạo nghĩa, không có lợi hại”.
Người quân tử là người thấy lợi không màng. Người xưa rất thuần lương chất phác. Ở vùng quê khi trong làng có bất cứ việc gì thì họ sẵn sàng giúp đỡ, thậm chí làm ngày làm đêm, làm xong thì ra về, không ăn uống, thậm chí không cần nhận lời cảm ơn. Đó là đạo nghĩa, tình làng nghĩa xóm, nghĩa tình giữa người với người, quan tâm nhau khi có khó khăn.
Tôi là người miền Tây. Một lần, tôi đi đến huyện Mộc Hóa, Long An. Hồi đó chưa có điện thoại Smartphone để tìm đường, tôi hỏi đường một anh chàng. Sau khi chỉ đường thì anh ấy nói: “Trả tiền đi!”. Trước đó tôi chưa bao giờ nghe nói đến việc hỏi đường mà phải trả tiền. Tôi nói: “Ở xứ này có việc đó à?”. Tôi không biết anh ấy là dân từ đâu đến. Người có lối sống như vậy thì không giúp được cho ai việc gì vì muốn họ giúp thì phải có tiền. Họ đâu biết rằng trên cuộc đời này, họ phải mang nặng biết bao nhiêu ân tình của những người xung quanh. Người ngày nay đến với nhau luôn tính toán lợi và hại, có lợi thì làm, không lợi thì không làm.
Hòa Thượng nói: “Đạo nghĩa phải xuất phát từ tự nhiên, xuất phát từ trong nội tâm. Muốn có đạo nghĩa như vậy thì phải được hàm dưỡng ngay từ lúc nhỏ. Hàm dưỡng từ nhỏ chính là được tiếp nhận giáo dục luân lý đạo đức từ nhỏ. Hiện tại không còn đạo nghĩa này, hoàn toàn không còn, không có đạo nghĩa Cha con. Con cái phải xem thấy Cha Mẹ còn có bao nhiêu tài sản thì mới hiếu thuận với Cha Mẹ. Nếu Cha Mẹ có tài sản thì con cái sẽ hiếu thuận một chút, nếu Cha Mẹ không có tài sản thì con cái ngay đến ngó Cha Mẹ cũng không thèm ngó. Xã hội ngày nay đúng là đang diễn ra như vậy! Xã hội ngày nay hoàn toàn điên đảo!”.
Giáo dục luân lý đạo đức đã bị mai một từ rất lâu. Hòa Thượng đã nói việc này cách đây hơn 20 năm. Khi đó Hòa Thượng đã thấy lòng người không còn đạo nghĩa nữa. Khi đó chưa có internet, mạng viễn thông chưa nhiều mà con người ta đã như vậy! Ngày nay internet đã phát triển với rất nhiều các trang mạng xã hội, đáng nhẽ nên làm những việc lợi ích cho cộng đồng xã hội, mang đến cho nhau những điều tốt đẹp nhất thì người ta lên mạng để chỉ trích nhau, mắng nhau.
Hòa Thượng nói: “Người thế gian này của chúng ta khổ, khổ nói không ra lời. Người xưa thường hay cảm thán mà nói rằng: “Làm việc khó! Làm người càng khó hơn!”. Chúng ta làm việc khó, thế nhưng người với người ở với nhau càng khó hơn vì vọng tưởng của họ quá nhiều. Vọng tưởng là tham sân si mạn. Họ chủ yếu chìm đắm trong tham: Tham danh, tham lợi, tham ăn, tham ngủ, tham đủ thứ.
Hòa Thượng nói: “Khi bước chân vào xã hội ngày nay, con người sẽ cảm nhận được sự khó khăn trong quan hệ giữa người và người. Người với người ở chung với nhau, cùng làm việc đích thực là không đơn giản. Ngay đến người trong một gia đình, có quan hệ huyết thống mà còn không thể nào cùng ở chung, huống hồ là đối với người ngoài! Quan hệ của người hiện tại là quan hệ của sự lợi hại. Hôm nay có lợi cho họ thì họ kết giao, đôi bên là bạn bè. Nhưng ngày mai không có lợi nữa thì họ gặp mặt nhau như không hề quen biết, như kẻ lạ đi qua đường”.
Chúng ta tưởng tượng xem con người sống với nhau như vậy thì có phải là xã hội loài người không? Mới hôm qua tay bắt mặt mừng, cùng vui vẻ bàn chuyện làm ăn, đến khi vừa phát hiện người này không có lợi cho mình thì ngày mai họ gặp nhau như những kẻ xa lạ.
