Kính thưa Thầy và các Thầy Cô!
Chúng con xin phép chia sẻ một số nội dung chính mà chúng con ghi chép trong bài Thầy Vọng Tây giảng từ 4h50’ đến 6h00’ sáng Chủ nhật ngày 21/11/2021.
****************************
NỘI DUNG HỌC TẬP ĐỀ TÀI 710
“THẾ GIAN KHỔ LÀ THẬT, VUI LÀ GIẢ”
Đề tài này chúng ta phải tư duy nhiều và có nhiều cảm xúc. Thế gian khổ là thật, vui là giả, bởi vì người thế gian bị kích động bởi ngũ lục lục trần, được ăn thì vui, được ngủ thì vui. Cái vui là tạm thời, cái khổ là thật bởi vì sau cái vui đó là khổ. Ăn no quá thì khổ, ngủ nhiều quá thì khổ, không có tiền thì khổ, nhiều tiền quá cũng khổ vì phải nghĩ cách giữ tiền... Trong cuộc sống, việc thuận ý vừa lòng rất ít, việc khiến mình không vui thì nhiều đến mức không thể tính kể. Rõ ràng khổ là thật, vui là giả.
Hòa Thượng nói: “Thế gian này của chúng ta không có niềm vui chân thật vì người thế gian túng dục, tùy theo dục vọng ham muốn của mình để hưởng thụ năm dục sáu trần”. Niềm vui hưởng thụ năm dục sáu trần không khác gì người dùng thuốc phiện, người đang khát mà uống nước biển, càng uống thì cơn khát càng khốc liệt hơn. Niềm vui chân thật chỉ có khi con người xa lìa tính dục của mình, không bị sai khiến bởi dục vọng của chính mình. Người đó mới thật tự tại. Cho nên niềm vui chân thật ở trong tự tánh. Muốn tự tánh được khơi dậy thì phải xa lìa dục vọng. Chúng ta nói điều này với người thế gian thì họ cho rằng chúng ta mơ hồ, mê tín.
Có một ông cụ rời gia đình giàu sang để đi du sơn ngoạn thủy, nay đây mai đó. Khi khát nước thì ông xuống sông để uống nước, khi đói thì ông đi vào quán ăn để xin đồ ăn thừa, đêm nằm ngắm trăng sao. Người ta chê trách những người con đã bỏ bê ông. Các con của ông liền thuê người đi khắp nơi tìm ông, đưa ông về nhà chăm sóc, cho ăn ngon mặc đẹp. Được một thời gian ông lại trốn nhà ra đi. Người ta hỏi tại sao ông không về nhà, ông nói rằng: “Đó không phải là chỗ cho con người ở”. Ông không muốn suốt ngày ở trong bốn bức tường mà muốn gần với thiên nhiên, sống một cuộc sống tự tại.
Niềm vui của năm dục sáu trần, niềm vui của sự sai khiến bởi dục vọng không phải là niềm vui chân thật. Sự kích động bởi “hỉ, nộ, ái, ố, ai, lạc, dục” không phải là niềm vui. Hòa Thượng nói: “Hưởng thụ năm dục sáu trần giống một chất gây nghiện, hết thì lại khổ và khổ nhiều hơn. Vậy thì vui ở chỗ nào?”. Niềm vui của người thế gian là “lạc cực sinh bi”, vui quá hóa khổ, khi niềm vui lên cao thì trở thành đau khổ, đau buồn. Giống như người chích thuốc phiện, thời gian tạm quên đi cái khổ rất ngắn, qua một thời gian ngắn thì cái khổ lại tiếp nối.
Phật nói: “Thế gian khổ là thật, vui là giả”. Vì sao vậy? Khổ không thể biến thành vui nhưng vui có thể biến thành khổ. Hòa Thượng nói: “Cái gì hay thay đổi thì không phải là thật. Cái gì không thay đổi mới là thật”. Chúng ta phải hiểu rõ đạo lý này. Mọi người đang cùng nhau dự một buổi tiệc tưng bừng vui vẻ, nhưng buổi tiệc đó vui được bao lâu? Người ta ăn no quá, “no đến muốn chết”, nếu ăn nữa thì sẽ chết thật. Sau mấy giờ đồng hồ vui vẻ tiệc tùng thì ai về nhà ấy. Người thì đi tìm cách để tiêu hóa, người thì vất vả thu dọn “chiến trường” sau bữa tiệc.
Phật nói với chúng ta: “Trong tâm thanh tịnh không có phân biệt, không có chấp trước, không có lo buồn, không có phiền não. Đây mới là niềm vui chân thật”. Chúng ta rời xa phân biệt, chấp trước, vọng tưởng, lo buồn, phiền não thì rất an lạc. Đó mới là niềm vui chân thật.
Có người giàu sang nhưng ăn không ngon, ngủ không yên. Có những người ăn mà không vào, nghe mà không lọt tai vì trong lòng họ đầy phiền não lo toan, ăn mà không biết mùi vị của thức ăn, gọi là “thực bất tri kỳ vị”. Chúng ta cũng có trải nghiệm này. Chúng ta chỉ cần ăn vừa đủ, không để cho mình đói là được, chỉ cần ăn đơn giản như khoai, sắn, mỳ. Chúng ta chỉ ăn vừa đủ no, sau khi đã ăn vừa đủ rồi thì không thiết đến sơn hào hải vị. Từ rất lâu nay, tôi đã có kinh nghiệm. Hôm nào cúng giỗ có nhiều món ăn thì tôi cũng chỉ ăn vài món đơn giản, chỉ ăn vừa đủ, kể cả thức ăn ngon đến mấy tôi cũng không ăn quá nhiều.
Trong tâm thanh tịnh không có phân biệt, không có chấp trước, không có lo buồn, phiền não, không có khổ vui, thương ghét. Đây mới là niềm vui chân thật. Đây không phải là vui của khổ vui. Người ta làm vừa lòng chúng ta thì chúng ta vui. Người ta không làm vừa lòng chúng ta thì chúng ta buồn. Không còn bị trói buộc bởi tập khí phiền não, không bị kích động bởi túng dục thì con người mới có niềm vui chân thật.
