KINH ĐỊA TẠNG BỒ-TÁT BỔN NGUYỆN (tập 2)

Hôm qua giảng đến đề Kinh, giới thiệu xong “Bồ-tát Địa Tạng”. Hôm nay chúng ta tiếp tục giới thiệu tiếp “Bổn Nguyện”.

“Bổn nguyện”.

Đề mục có quan hệ rất lớn đối với việc chúng ta tu học, cho nên nhất định phải lý giải thật rõ ràng. Có rất nhiều các bạn đồng tu, không thể nói họ không dụng công, không thể nói họ không tinh tấn, tại sao không thể đạt được thành tựu vậy? Thật sự là bởi vì đối với kho báu tâm địa chưa thể thật sự nhận thức rõ ràng. Người thế gian trong quá khứ, bất luận là ở ngành nghề nào, đặc biệt là người có ăn học, Phật pháp là càng không ngoại lệ, ở trong thế pháp xem trọng lập chí. Một người không có chí hướng, họ cả đời phấn đấu, nỗ lực nhưng không có mục tiêu, thì đương nhiên sẽ không có kết quả rồi. Phật pháp nói phát nguyện, phát nguyện với lập chí mà người thế gian nói có ý nghĩa giống nhau. Nhất định phải phát thệ nguyện lớn. Tại sao chúng ta không thể phát nguyện được vậy? Đạo lý này chẳng hề khó hiểu. Trong Kinh Phật thường hay lấy ví dụ, ví dụ như thực vật, tại sao hạt giống không thể nẩy mầm, không thể sinh trưởng? Vì hạt giống này không có gieo xuống đất. Chúng ta để hạt giống ở trên bàn, để ở trong tách trà thì vĩnh viễn không thể nẩy mầm và phát triển được. Cho nên, nguyện nhất định phải có chỗ dựa, dựa vào cái gì vậy? Dựa vào đất, dựa vào tâm địa. Tâm địa không trong sáng thì nguyện làm sao có thể sinh ra được? Là đạo lý nhất định rồi. Cây cối phải dựa vào đất mới có thể mọc rễ, mới có thể tốt khỏe, ra hoa kết quả. Đại nguyện của chư Phật Bồ-tát đều là thiết lập từ trong tâm địa. Cho nên hai chữ Địa Tạng rất quan trọng.

Tại vì sao nói tu học Đại thừa bắt đầu từ “Địa Tạng”? Tâm nguyện của bạn là thiết lập từ Địa Tạng, hạnh của bạn cũng thiết lập từ Địa Tạng. Trong tâm địa hàm chứa vô lượng trí tuệ, vô lượng đức năng, vô lượng tài nghệ, bạn mới có thể phát huy được. Nếu như không rõ tâm địa, không biết tâm địa vốn có kho báu đức năng này, thì bạn khổ tu như thế nào cũng không thể có thành tựu được. Nguyện là hạt giống. Ở chỗ này nói nguyện là hạt giống. Ở trong "Kinh Hoa Nghiêm" ví tín tâm là hạt giống, cũng rất có đạo lý. Bạn không tin, thì nguyện của bạn sinh ra từ đâu?

Nguyện còn gọi là bổn nguyện. Buổi hôm trước có nhắc qua sơ lược với các vị rồi. Bổn có hai ý nghĩa.

Nói từ trên sự, vô lượng kiếp đến nay, đời đời kiếp kiếp đều đã từng phát qua cái nguyện này rồi. Đã phát nguyện này nhưng tại sao bạn không thành tựu? Nguyện đã phát rồi, nhưng không phải phát từ trên tâm địa, không phải phát từ trong chân tâm bổn tánh, mà phát từ đâu vậy? Là phát từ tâm ý thức, là phát từ vọng tâm. Vọng tâm là tâm sinh diệt, nên cái nguyện đó của bạn sẽ diệt. Nếu như phát từ trong chân tâm, thì cái nguyện này không thể diệt. Chân tâm bất sanh bất diệt, nên sau khi nguyện này phát rồi sẽ không thối chuyển. Phát từ trong vọng tâm sẽ thối chuyển thôi. Duyên tan rồi thì nguyện cũng mất đi. Đời này lại sanh đến nhân gian, lại gặp được Phật pháp, lại khơi ra tiếp cái tâm nguyện trước đây. Sự việc là như vậy, cho nên gọi nó là bổn nguyện. Ý nghĩa này cạn.

Ý nghĩa sâu hơn một tầng nữa, “Bổn” chính là chân như bổn tánh. Phát đại nguyện từ trong chân như bổn tánh gọi là bổn nguyện. Quý vị nên biết, quả thật phát đại nguyện từ chân như bổn tánh, thì bạn không phải phàm phu, mà chính là pháp thân đại sĩ trong "Kinh Hoa Nghiêm" nói, bởi vì bạn biết dùng chân tâm. Dùng vọng tâm là phàm phu, dùng chân tâm là Bồ-tát. Nếu các bạn đọc qua “Bách Pháp Minh Môn”, một cuốn sách nhập môn của Pháp Tướng Duy Thức, trong “Bách Pháp Minh Môn” nói với bạn: “Đồng sanh tánh, dị sanh tánh”, hai cái này đều là ý nghĩa của chữ “Bổn” này. Dị sanh tánh chính là dùng vọng tâm. Dị là khác nhau, là không giống như Phật Bồ-tát, dùng tâm không giống nhau. Phật Bồ-tát dùng chân tâm, bạn dùng vọng tâm. Bạn khác với Phật Bồ-tát nên gọi là dị sanh tánh. Những người nào gọi là dị sanh tánh vậy? Thập pháp giới đều là dị sanh tánh. Đừng nói phàm phu lục đạo, mà Thanh Văn, Duyên Giác, Bồ-tát và Phật trong thập pháp giới, giống như tông Thiên Thai nói Phật Tạng Giáo, Phật Thông Giáo đều là dị sanh tánh. Những người nào là đồng sanh tánh vậy? Đồng sanh tánh là dùng chân tâm giống như chư Phật Như-lai vậy. Nếu như dùng cách nói của Tướng Tông để nói thì chuyển tám thức thành bốn trí, đây là dùng chân tâm, chính là đồng sanh tánh. Đồng là giống như chư Phật Như-lai, là dùng tâm giống như Phật vậy, dùng chân tâm. Tâm của Phật giống như trăng Ngày rằm vậy. Nếu như bạn biết dùng đồng sanh tánh, thì bạn cũng giống như là trăng non mồng hai, mồng ba vậy. Tuy ánh trăng non không giống như ánh sáng của trăng rằm, nhưng mà đều là chân thật, đều là ánh trăng chân thật, không phải giả. Dị sanh tánh, người xưa ví dụ nó như trăng trong nước, là bóng của mặt trăng, cái đó gọi là dị sanh tánh. Cái đó khác nhau, là không phải thật. Tuy là trăng non, giống như Bồ-tát sơ trụ, Bồ-tát thập trụ thật sự là trăng non, đến thập hạnh, thập hồi hướng, thập địa dần dần tăng thêm ánh sáng, đến trên quả địa Như-lai đó chính là trăng tròn, hết thảy đều là dùng chân tâm.