ĐỊA TẠNG BỒ-TÁT BỔN NGUYỆN KINH
Tập 29
Chủ giảng: Pháp sư Tịnh Không
Thời gian: Tháng 5 năm 1998
Địa điểm: Tịnh tông Học Hội Singapore
Mời mở kinh văn, quyển trung, trang một 102, bắt đầu xem từ hàng thứ hai:
Phật cáo Diêm-la thiên tử: Nam Diêm-phù-đề chúng sanh, kỳ tánh cang cường nan điều nan phục.
Đây là Thế Tôn trả lời vua Diêm-la, nói rõ tại sao Địa Tạng Bồ-tát giáo hóa chúng sanh ở thế gian, chúng sanh tiếp nhận sự dạy bảo của Địa Tạng Bồ-tát có thể thoát ly cõi khổ, nhưng sau một thời gian rất ngắn họ lại đọa vào ác đạo; lý do là vì “tánh tình ương ngạnh”, chữ “tánh” ở đây là tập tánh, không phải là bản tánh. Trong sách nhà Nho chúng ta xem thấy Mạnh Tử nói “tánh thiện”, Tuân Tử nói “tánh người là ác”, hai cách nói này đều quá nghiêng về một phía nhưng cũng có đạo lý. Còn cách nói của Khổng Phu Tử không giống như vậy, Khổng Tử nói tánh người không thiện, không ác, cho nên kiến giải của thánh nhân đích thực không giống với hiền nhân, ngài nói “tánh tương cận, tập tương viễn”, tương cận là nói mọi người đều giống nhau, không thiện không ác, đó là tương cận; nói thiện ác đều là nói về tập tánh, không phải bản tánh, chúng ta nhất định phải hiểu rõ điểm này. Tập tánh cũng giống như trong Phật pháp nói những hạt giống của tập khí hàm chứa trong a-lại-da thức, có cả thiện lẫn ác. Thiện cũng là ác, tại vì sao? Đó không phải là bản tánh. Trong nhà Phật, đặc biệt là trong Đại thừa Phật pháp nói về thiện, tiêu chuẩn của thiện là tự tánh, trong tự tánh vốn có là thiện, cho nên thiện này không phải là thiện của thiện ác; thiện của thiện ác cũng là không thiện, chúng ta nhất định phải hiểu rõ.
Nói đến chúng sanh trong lục đạo, Diêm-phù-đề có thể bao gồm lục đạo. Lục đạo, tại sao họ không thể thoát khỏi luân hồi? Tại sao không thể siêu việt tam giới? Chính là tập khí từ vô lượng kiếp đến nay quá sâu, quá nặng. Trong kinh đức Phật nói với chúng ta, hết thảy những chúng sanh hữu tình này xả thân, thọ thân, chúng ta gọi là đầu thai chịu quả báo, đây là đạo lý gì? Đức Phật nói, trong tập khí cái nào mạnh thì dẫn đi trước. Mỗi chúng sanh có đầy đủ tập khí của mười pháp giới, cho dù chúng sanh trong địa ngục cũng có hạt giống Phật, nhưng tại sao họ không thể làm Phật? Tuy họ có hạt giống Phật, sức mạnh của hạt giống này quá yếu, trong khi đó hạt giống của phiền não tham, sân, si quá mạnh, hạt giống nào mạnh thì thọ báo trước, thế nên họ mới đọa ác đạo. Đức Phật nói ra nguyên nhân, chúng ta bình tâm suy nghĩ thì sẽ thấy đích thực là như vậy. Chúng sanh trong lục đạo “khó điều, khó phục”, “điều” là quản giáo, dạy dỗ, [việc này] thật không dễ, “phục” là hàng phục tập khí, hàng phục tập khí tham, sân, si, mạn, tương đối không dễ. Đây là đã nói ra nguyên nhân.
Thị đại Bồ-tát ư bách thiên kiếp đầu đầu cứu bạt.
Câu “thị đại Bồ-tát” là chỉ Địa Tạng Bồ-tát, thật ra Địa Tạng Bồ-tát trong vô lượng kiếp qua chưa từng rời khỏi lục đạo. Lục đạo là chỗ khổ nhất của hết thảy chúng sanh, đặc biệt là tam đồ: Địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, Địa Tạng Bồ-tát không rời khỏi những chỗ này. Ngài cũng giống như đức Phật Thích-ca Mâu-ni dùng trăm ngàn ức hóa thân, “đầu đầu cứu bạt”. Địa Tạng Bồ-tát hóa thành thân gì? Không có nhất định, tùy loại hóa thân. Chúng ta trong một đời đã gặp qua Địa Tạng Bồ-tát hay chưa? Thường gặp Địa Tạng Bồ-tát nhưng chúng ta không thể nhận biết. Khi chúng ta khởi một niệm ác, muốn làm một chuyện xấu, có người đến khuyên chúng ta, đến chỉ bảo chúng ta, người ấy chính là hóa thân của Địa Tạng Bồ-tát, chúng ta đâu có biết? Cho nên Địa Tạng Bồ-tát lúc nào cũng có, nơi nào cũng có. Ngài khuyên chúng ta, chúng ta có thể tin hay không? Chịu tiếp nhận hay không? Không nhất định, cho nên vẫn gây tạo tội nghiệp như cũ.
Chúng ta phải biết chân tướng sự thật này, hết thảy chư Phật, Bồ-tát hóa thân đều không nhất định, phía trước tôi đã nêu thí dụ với mọi người rồi, cảm ứng thường chỉ trong vòng sát-na, trong phút chốc. Chư Phật, Bồ-tát mượn người xung quanh chúng ta, quý vị biết quỷ thần có thể nhập thân, điều này mọi người biết, không lẽ Phật, Bồ-tát không thể nhập thân hay sao? Phật, Bồ-tát nhập thân thì đó là hóa thân của Phật, Bồ-tát, trong khoảng vài phút đó mượn thân thể của người, hoặc của vật, cả y báo và chánh báo đều được, chỉ cần có thể làm cho bạn cảm động, giúp bạn giác ngộ, giúp bạn quay đầu, thì đó đều là Phật, Bồ-tát. Khi yêu ma quỷ quái nhập vào thân thì đều khiến bạn làm ác, họ thấy bạn làm ác thì họ vui; thấy bạn làm ác thì họ khen ngợi. Đó là yêu ma quỷ quái, không phải là Phật, Bồ-tát. Cho nên chúng ta hiểu đạo lý này, biết những chân tướng sự thật này, những gì nói trong kinh Hoa Nghiêm còn sai được hay sao? Chỉ có một mình ta là phàm phu, ngoài mình ra tất cả đều là hóa thân của chư Phật, Bồ-tát, hoàn toàn là chư Phật, Bồ-tát thị hiện để độ mình, độ chúng sanh cang cường khó giáo hóa là tôi đây. Bất luận là người thiện hay người ác, là thuận cảnh hay nghịch cảnh, hết thảy đều là hóa thân của chư Phật, Bồ-tát. Nếu như bạn có thể quán như vậy, có thể quay đầu trở lại, đó chân thật quay đầu là bờ, đời này đương nhiên chúng ta có thể được độ. Câu kinh văn trong đoạn trên chính là nói về việc này.
