Kính thưa Thầy và các Thầy Cô!

Chúng con xin phép chia sẻ một số nội dung chính mà chúng con ghi chép trong bài Thầy Vọng Tây giảng từ 4h50’ đến 6h00’, sáng thứ Năm, ngày 02/02/2023

****************************

NỘI DUNG HỌC TẬP ĐỀ TÀI 1147

“NGƯỜI CÓ TRÍ TUỆ, NGƯỜI CÓ ĐỨC HẠNH MỚI NÊN TÁN THÁN”

Chúng ta phải cẩn trọng khi khen hay chê người khác. Một người không có trí tuệ, đức hạnh, khi chúng ta khen họ thì họ sẽ sinh tâm “cống cao ngã mạn”, chúng ta chê họ thì họ sẽ ôm lòng sân hận. Trong các bài giảng, Hòa Thượng không nêu đích danh ai, Ngài chỉ nói về những tập khí, tâm bệnh, phiền não của chúng sanh để chúng ta tự thay đổi, tự làm mới.

Người chân thật có trí tuệ, đức hạnh thì chúng ta không cần khen họ vì lời khen, chê của chúng ta không ảnh hưởng đến họ. Chúng ta cho rằng chúng ta khen thì họ vui, chúng ta chê họ thì họ sẽ buồn thì đó là chúng ta vọng tưởng. Người khác khen hay chê Hòa Thượng thì Ngài cũng không động tâm. Một số người thấy Hòa Thượng khen một người nào đó thì họ cho rằng Hòa Thượng ấn chứng cho người đó. Hòa Thượng nói: “Tôi chỉ là một phàm phu, tôi không ấn chứng được cho ai cả! Tôi chỉ khen sự dụng công, tinh tấn của họ để mọi người hướng đến họ học tập”.

Khi Hòa Thượng lần đầu tiên gặp Lão sư Lý Bỉnh Nam, Lão sư Lý dặn Hòa Thượng hai điều, thứ nhất là không được tùy tiện khen người, thứ hai không nên chê người. Khi đó Hòa Thượng cảm thấy rất nghi hoặc đối với lời dặn của Thầy, Hòa Thượng nghĩ rằng: “Tán thán người là việc tốt vậy tại sao không tán thán người?”. Một thời gian sau thì Ngài đã hiểu thấu suốt về việc này.

Chúng ta chê người do chúng ta có tâm ngạo mạn, chúng ta cảm thấy mình hơn người. Chúng ta là Thầy, là bậc dẫn đạo, bậc bề trên thì chúng ta mới có thể góp ý cho người khác. Chúng ta khen người do chúng ta có tâm “tự tư tự lợi”, chúng ta muốn người khác làm việc cho chúng ta, vì chúng ta phục vụ. Chúng ta chê hay khen người thì chúng ta đều phải dùng trí tuệ, chúng ta khen không làm người sinh tâm hư danh, chúng ta chê nhưng chúng ta không làm người thoái tâm. Chúng ta không có trí tuệ thì chúng ta mượn nhờ trí tuệ của Phật Bồ Tát, của Thánh Hiền.

Hòa Thượng nói: “Chúng ta tán thán người còn có thể làm tổn hại hơn là chúng ta chê bai, phỉ báng người”. Chúng ta tán thán người chưa có trí tuệ, đức hạnh thì lời tán thán sẽ gây ra tác hại nhiều hơn cả lời chê. Người được tán thán cảm thấy họ cừ khôi nên họ sẽ mất cảnh giác, họ không còn nỗ lực. Chúng ta tán thán người thì chúng ta sẽ làm cho họ “tự dĩ vi thị”, tự cho mình là người giỏi.

Hôm qua, báo chí đưa tin, một tỷ phú trên thế giới hối hận vì đã ăn tối với một người mà đã từng có những hành vi phạm tội. Chúng ta là người học Phật, học chuẩn mực Thánh Hiền chúng ta phải cẩn trọng khi đến một nơi hay kết giao với một người. Chúng ta kết giao với một người thì đó giống như sự chứng nhận cho người đó. Chúng ta phải biết: “Bạn lành nương cậy, Thầy tà tránh xa”. Người có trí tuệ, đức hạnh thì chúng ta gần gũi, tán thán để được học tập, được tiếp nhận sự nhắc nhở. Người không có trí tuệ, không có đức hạnh thì chúng ta “Kính nhi viễn chi”. Chúng ta kính trọng nhưng không gần gũi. Chúng ta tùy tiện gần gũi Thầy tà, bạn ác thì vô hình chung chúng ta đã ấn chứng cho họ.

Hòa Thượng nói: “Một người định lực, trí tuệ chưa có mà chúng ta tán thán họ thì họ sẽ không biết được “trời cao, đất dày”. Người không biết “trời cao, đất dày” thì họ sẽ ngày càng đọa lạc càng sâu. Nhiều người hiểu sai lời Phật dạy nhưng rất khó có thể hiệu đính cho họ. Thí dụ, Phật nói: “Độ người là quan trọng nhưng độ mình còn quan trọng hơn”. Nhiều hiểu sai nên họ chỉ lo độ mình không độ người. Họ nghĩ khi nào họ vãng sanh thì họ sẽ quay lại độ người. Họ nhìn thấy người khác tích cực độ người thì họ cho rằng đó là xen tạp. Chúng ta phải hoàn thiện mình để ảnh hưởng người khác. Hai việc này diễn ra song song.

Hòa Thượng từng nói: “Mấy mươi năm nữa, các vị nói chuẩn mực Thánh Hiền cho người ta nghe thì họ cũng không nghe nữa. Chúng ta phải mau mau làm!”. Khi tôi dịch đĩa của Ngài cũng đã mấy mươi năm qua rồi, nếu bây giờ chúng ta mới bắt đầu thì chúng ta sẽ gặp vô cùng nhiều khó khăn. Nhiều người hỏi tôi, các buổi Lễ tri ân Cha Mẹ, chúng ta làm như thế nào mà mọi người đến đông như vậy. Tôi không mời ai, các Thầy Cô chỉ đăng thông tin lên mạng Internet. Các buổi Lễ tri ân Cha Mẹ, vợ chồng đã trở thành một nét văn hóa để mọi người đến tham gia.